U sklopu projekta “Uvođenje rodne perspektive na univerzitete (UNIGEM)”, TPO fondacija iz Sarajeva i Univerzitetski gender resursni centar (UNIGeRC) Univerziteta u Sarajevu (UNSA) pozivaju osobe iz akademske zajednice (profesorice i profesore, studentice i studente doktorskih studija, kao i znanstvenice i znanstvenike) iz oblasti humanističkih, društvenih i osobito pravnih znanosti, kao i aktiviste i aktivistice, koje_i djeluju na polju borbe protiv rodnog nasilja, da sudjeluju u istraživanju koje će se baviti analizom presuda za rodno nasilje, osobito seksualno nasilje i femicid, i pisanju teorijskih tekstova na temelju spomenute analize.

Kućni poslovi nisu samo dio patrijarhalnih struktura moći unutar porodice, već su ključni za kapitalističku proizvodnju viška vrijednosti. S jedne strane, porodica jeste potrošač, ali isto tako je i prozvođač vrijednosti za kapitalističku privredu. Sav neplaćeni rad u kući i briga o djeci predstavljaju izvor prihoda za kapitalistički sistem.

Povodom obilježavanja Međunarodnog dana žena, još jedna u nizu aktivnosti TPO Fondacije je i održavanje panel diskusije “S bh. književnicama o bh. književnicama danas”. Panel diskusija je održana 9.03.2023. u prostorijama Centra za interdisciplinarne studije “prof. dr. Zdravko Grebo” Univerziteta u Sarajevu. Zanimljiv i inspirativan razgovor vodile su savremene književnice Adisa Bašić, Melida Travančić, Lejla Kalamujić, te Nikolina Todorović a diskusiju je moderirala književnica Lamija Begagić. Aktivnost je sprovedena u okviru UNIGEM (Uvođenje rodno osviještenih politika u visoko obrazovanje) projekta koji TPO Fondacija implementira uz podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva.

Za portal tačno.net, programska direktorica TPO Fondacije, prof. dr. Zilka Spahić Šiljak, govorila je o važnosti i načinu obilježavanja Međunarodnog dana žena.

„Ne stradaju samo zaposlene žene zbog teških uvjeta rada i niskih nadnica. Ni radnicima – muškarcima nije ništa bolje.” (Clara Zetkin)

TPO fondacija i Univerzitetski gender resursni centar (UNIGeRC) Univerziteta u Sarajevu, uz podršku Švicarske ambasade u Sarajevu, povodom obilježavanja Međunarodnog dana žena, organizirali su i u utorak, 7. marta 2023., održali panel pod nazivom „Ženska prava između generacija“.

Iako se kod mlađih generacija pokazuju pozitivne promjene u iskazivanju muškosti, i općenito rodnim ulogama u porodici i društvu, još su hegemonijski maskuliniteti uveliko prisutni u društvima Balkana, zaključili su učesnici i učesnica panela pod nazivom „Kako odgovoriti na toksičnu muškost“, održanog 08.03.2023. godine u 18:00 sati. Kao dio projekta UNIGEM, TPO fondacija i Univerzitetski gender resursni centar (UNIGeRC) Univerziteta u Sarajevu su povodom Međunarodnog dana žena organizirali ovaj događaj sa gostima iz BiH, Crne Gore, Hrvatske i Srbije.

Za portal Tacno.net Zilka Spahić Šiljak, jedna od urednica i autorica UNIGEM istraživanja “Izazovi integriranja rodne ravnopravnosti u univerzitetskoj zajednici: protiv rodno zasnovanog nasilja”, govorila je o važnosti uvođenja edukacije o rodno zasnovanom nasilju u nastavne planove i programe .

UNIGEM Zimska škola „Rod i globalizacija“ je uspješno završena. Zimska škola se održavala u periodu od 20. do 26. februara, a okupila je 50 učesnika_ca iz Bosne i Hercegovine, Hrvatske, Srbije i Crne Gore. Organizatori Zimske škole su Centar za interdisciplinarne studije – prof. dr. Zdravko Grebo Univerziteta u Sarajevu i TPO Fondacija. Polaznici_e ovog programa bili_e su studenti i studentice druge i treće godine preddiplomskih i master studija koji dolaze sa 19 partnerskih univerziteta iz četiri države regiona gdje se implementira projekat UNIGEM (Uvođenje rodno osviještenih politika u visoko obrazovanje) u periodu od 2021. do 2025. godine, uz podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva.

Od ponedjeljka 20.02. počinje regionalna Zimska škola „Rod i globalizacija“. Zimsku školu „Rod i globalizacija“ organiziraju Centar za interdisciplinarne studije – prof. dr. Zdravko Grebo Univerziteta u Sarajevu i TPO Fondacija u periodu od 20. do 26. februara 2023. godine u Sarajevu. U fokusu su međunarodne i regionalne ekonomske i političke perspektive u intersekciji sa temama roda i razvoja. Program je namijenjen studenticama i studentima druge i treće godine studija i master studija koji studiraju pravne, ekonomske, političke i srodne nauke na 19 partnerskih univerziteta iz Bosne i Hercegovine, Srbije, Hrvatske i Crne Gore, koji implementiraju projekat UNIGEM (Uvođenje rodno osviještenih politika u visoko obrazovanje) u periodu od 2021. do 2025. godine, a uz podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva.

Seksizam, uvredljivi komentari, neželjeni komplimenti i dodiri, među najčešćim su oblicima rodno zasnovanog uznemiravanja u univerzitetskoj zajednici. Preko 60 posto studenata/ica i nastavnog i administrativnog osoblja na fakultetima u Bosni i Hercegovini, Srbiji, Crnoj Gori i Hrvatskoj, lično su iskusili neki oblik rodno zasnovanog uznemiravanja i nasilja, dok je njih 80 posto upoznato s takvim iskustvima drugih, pokazalo je nedavno objavljeno istraživanje TPO Fondacije iz Sarajeva, provedeno na 18 univerziteta.

U periodu od 28.01. – 26.02.2023. godine realizuju se utakmice Lige za ravnopravnost. Studenti i studentice Univerziteta u Sarajevu takmiče se u futsalu, odbojci i košarci, a timove čini podjednak broj žena i muškaraca. U amfiteatru Fakulteta za sport i tjelesni odgoj Univerziteta u Sarajevu održano je izvlačenje grupa, a prve utakmice odigrane su 04. i 05. januara.

Na Internacionalnom univerzitetu Burch (IBU) u Sarajevu održana je promocija knjige “Izazovi integriranja rodne ravnopravnosti u univerzitetskoj zajednici: Protiv rodno zasnovanog nasilja”. Promotori_ce su bile_i prof. dr. Ahmed El Sayed, Naida Misimović Čustović, MA, i Amer Kurtović, MA. Urednice “Izazova integriranja rodne ravnopravnosti…” su profesorice dr. Zilka Spahić Šiljak, dr. Jasna Kovačević i dr. Jasmina Husanović. Knjiga je izdata na četiri jezika (bosanskom, crnogorskom, hrvatskom i srpskom jeziku), a ovo je bila ukupno 18. promocija na partnerskoj instituciji, učesnici u projektu UNIGEM.

Nakon usvajanja Gender akcionog plana na Univerzitetu „Džemal Bijedić“ u Mostaru 2021. godine, realizovano je niz aktivnosti koje promiču rodnu ravnopravnost u akademskoj zajednici. Redovni monitoring i evaluacija dosadašnjih aktivnosti neminovno je zbog kvalitetnijeg nastavka rada. Tako je na Univerzitetu „Džemal Bijedić“ u Mostaru, dana 30. januara 2023. godine održana radionica sa Savjetodavnim odborom za rodnu ravnopravnost koji predvodi prof. Rebeka Kotlo.

Jedan od partnerskih sveučilišta u okviru UNIGEM projekta je i Sveučilište u Mostaru. Godine 2021. SUM je usvojio Gender akcioni plan (GAP) te se obavezao na ostvarivanje nekoliko ciljeva. Dana 30. januara 2023. godine realizovana je radionica sa članovima i članicama Savjetodavnog odbora za rodnu ravnopravnost. Na čelu sastanka bila je prof. dr. Davorka Topić Stipić. Radionicu su predvodile akademske direktorice Univerzitetskog gender resursnog centra Univerziteta u Sarajevu (UNIGeRC), prof. dr. Zilka Spahić Šiljak i prof. dr. Jasna Kovačević. Jedan od ciljeva GAP-a bio je inkorporiranje silabusa u nastavni plan i program. Upravo je tih pet silabusa i inkorporirano u izborni sveučilišni kolegij pod nazivom „Ravnopravnost spolova“ te je ponuđen na preddiplomskoj i diplomskoj razini.

Na Univerzitetu Donja Gorica (UDG) (Crna Gora) održana je promocija knjige “Izazovi integriranja rodne ravnopravnosti u univerzitetskoj zajednici: Protiv rodno uvjetovanog nasilja”. Promotori_ce su bile_i prof. dr. Nela Milošević, dr. Milica Kovač Orlandić, dr. Ivan Jovetić i dr. Nikoleta Đukanović. Urednice “Izazova integriranja rodne ravnopravnosti…” su profesorice dr. Zilka Spahić Šiljak, dr. Jasna Kovačević i dr. Jasmina Husanović. Knjiga je izdata na četiri jezika (bosanskom, crnogorskom, hrvatskom i srpskom jeziku), a ovo je bila ukupno 17. promocija na partnerskoj instituciji, učesnici u projektu UNIGEM.

Pozivamo studente i studentice Univerziteta u Sarajevu da uzmu učešće u projektu Liga za ravnopravnost koji realizira Udruženje Balance s partnerima, koje čine: Ministarstvo za nauku, visoko obrazovanje i mlade Kantona Sarajevo, OnsideFund, Sarajevski otvoreni centar (SOC), TPO fondacija i Univerzitetski gender resursni centar (UNIGeRC) Univerziteta u Sarajevu (UNSA). Cilj Lige za ravnopravnost je osnažiti studentsku populaciju u području rodne ravnopravnosti i prevencije seksualnog i rodno zasnovanog uznemiravanja kroz sportske aktivnosti.

Imamo li odvažnosti propitivati vlastita vjerovanja, svjetonazore i prakse? Imamo li snage ustati protiv strukturalnog nasilja koje provode patrijarhalne institucije kako sekularne, tako i religijske? Jesmo li spremni čuti drugačiju perspektivu i omogućiti da se uvaži drugačije mišljenje – makar se i ne slagali s njim? Jesmo li spremni uvažiti ljudsku slobodu i pravo osobe da vjeruje ili ne vjeruje, da pita, sumnja i traga za odgovorima? Može li se biti feminist/ica i vjernik/ca? Ako je odgovor na ova pitanja pozitivan, onda vam preporučujemo da se prijavite na prvu online FER školu: Feminizam i religija. FER škola je namijenjena ženama i muškarcima koji žele akademski propitivati svoja uvjerenja, stavove, znanja i prakse o ljudskim pravima i slobodama i koji žele istraživati na koji način rodni stereotipi oblikuju živote žena muškaraca u porodici i društvu.

Znanstvenica, profesorica i aktivistica Zilka Spahić Šiljak autorica je regionalnog istraživanja o rodno uvjetovanom nasilju i diskriminaciji na 18 sveučilišta BiH, Hrvatske, Srbije i Crne Gore. Najveći je izazov bio zainteresirati nastavnike da shvate da ovo nije samo pitanje žena