Partnerski univerzitet, Univerzitet Crne Gore, i ove godine je obilježio kampanju „16 dana aktivizma“ u okviru projekta UNIGEM javnim pozivom za pisanje najboljeg eseja na temu „Posledice relativizacije uzroka femicida“.

Povodom Međunarodnog dana borbe protiv nasilja nad ženama, u subotu 25. novembra 2023. godine, u prostoru Akvarija na Kampusu Sveučilišta u Rijeci, održana je projekcija višestruko nagrađenog dokumentarnog filma „Veće od traume“. Pored projekcije filma, održana je i tribina, odnosno javni razgovor pod nazivom ”Sprječavanje i borba protiv nasilja nad ženama i nasilju u obitelji” 30. novembra 2023. također u ”Akvariju” na Kampusu Sveučilišta u Rijeci.

U sklopu UNIGEM projekta, povodom kampanje „16 dana aktivizma protiv rodno zasnovanog nasilja“. Sarajevska škola nauke i tehnologije održala je niz aktivnosti. U prostorijama Homework HUB-a, realizovan je zabavno-edukativni kviz „Gender Quiz: Femme Štrebare“ te su za najbolje obezbijeđene nagrade. U svrhu kviza kreirana je i brošura.

U toku prošle akademske godine, a u okviru kampanje „16 dana aktivizma“, studenti/ce Pravnog fakulteta Univerziteta u Tuzli su uzeli učešće u simulaciji suđenja. Zahvaljujući uspješnosti samog projekta, sva novčana sredstva uložena su u sigurnu kuću “Viva žene” Tuzla. Zahvaljujući ovoj i drugim donacijama, uspješno je realizovan projekat postavljanja ograde te mobilijara za djecu. Saradnja sa „Viva žene“ nastavila se i ove godine. Psihoterapeuti/kinje UG „Viva Žene“ Tuzla, su mladima prenijeli iskustvo rada sa osobama koje su doživjele različite vrste traumi. Akcenat je bio na procjeni ličnih komunikacijskih vještina te davanju osnovnih smjernica za razgovor sa žrtvama nasilja.

U petak, 22. decembra 2023., u sklopu projekta UNIGEM i kampanje “16 dana aktivizma” na Fakultetu za kriminalistiku, kriminologiju i sigurnosne studije (FKKSS) Univerziteta u Sarajevu (UNSA) održan je Okrugli stol na temu “Policijsko postupanje u slučaju rodno zasnovanog nasilja”. Učesnici_e su bile_i:prof. dr. Nedžad Korajlić,prof. dr. Irma Deljkić, prof. dr. Adnan Fazlić, prof. dr. Elvira Čekići prof. dr. Azra Adžajlić Dedović.

O nasilju se mnogo govori ali se nedovoljno radi, pa je važno da mladi dižu svoje glasove i traže rješenja. Tokom kampanje 16 dana aktivizma studentice i studenti ali i njihovi nastavnici sa partnerskih univerziteta su na online sesijama razgovarali o načinima prevencije i suzbijanja svih oblika rodno zasnovanog nasilja. Tokom novembra i decembra 2023. godine u okviru UNIGEM projekta održano je osam trosatnih online radionica za osam grupa koje je vodila prof.dr. Zilka Spahić Šiljak.

Tradicionalno treću godinu za redom Sveučilište u Mostaru sudjeluje u kampanji ”16 dana aktivizma protiv rodno zasnovanog nasilja”, kojoj je cilj podizanje svijesti i prevencija nasilja nad ženama za dobrobit cjelokupnog društva. Kampanja je započela na Agronomskom fakultetu, predavanjem Poremećaji prehrane i feminizam. Sa studentima/cama smjera Nutricionizam razgovaralo se o standardima ljepote koji se nameću ženama te mogu rezultirati poremećajima hranjenja, među kojima su najzastupljeniji anoreksija i bulimija.

U periodu od 25. Novembra do 10. Decembra, 2023. Univerzitet u Banjoj Luci je održao niz aktivnosti i time obilježio globalnu globalna kampanju „16 dana aktivizma protiv nasilja nad ženama i djevojčicama“. Studenti/ce i nastavno osoblje organizovali su projekciju filma, okrugli sto o femicidu i četiri radionice.

U periodu od 25. Novembra do 10. Decembra, 2023. Univerzitet u Novom Sadu je održao niz aktivnosti i time obilježio globalnu globalna kampanju „16 dana aktivizma protiv nasilja nad ženama i djevojčicama“. Stručnjakinje su realizovale tribinu, razgovor sa studentima/cama i predavanje o temama digitalnog nasilja, rodno zasnovanog nasilja i nasilja nad djecom.

Univerzitet Donja Gorica u okviru kampanje „16 dana aktivizma protiv rodno zasnovanog nasilja – PROTIV FEMICIDA” prezentovao je istraživanje “Društveni i institucionalni odgovor na femicid u Crnoj Gori” koje je sprovela organizacija SOS telefon za žene i djecu žrtve nasilja Nikšić.

Dana 06. decembra, 2023. studentska grupa je upriličila performans pod nazivom „Zaustavimo femicid u BIH“ i time započela niz aktivnosti kojima su, i ove godine, obilježili globalnu kampanju „16 dana aktivizma protiv nasilja nad ženama i djevojčicama“.

U periodu od 25. Novembra do 10. Decembra, 2023. Univerzitet u Bihaću je realizovao niz aktivnosti i time obilježio globalnu kampanju „16 dana aktivizma protiv nasilja nad ženama i djevojčicama“. Naziv projekta i centralnog događaja bio je „Femicid u zakon, ubice u zatvor“. Kako su uvijek u fokusu studenti i studentice, tako je i ovaj put studentska grupa pružila svoj doprinos anketiranjem građana/ki grada Bihaća.

Univerzitet u Sarajevu je i ove godine obilježio globalnu kampanju „16 dana aktivizma protiv nasilja nad ženama i djevojčicama“. Za studentsku grupu su održane radionice o nesvjesnoj pristrasnosti, nasilju nad ženama u obitelji i nasilju nad zatvorenicama.

Na Internacionalnom univerzitetu Travnik u Travniku, u okviru projekta UNIGEM i ove godine obilježena je kampanja „16 dana aktivizma protiv nasilja nad ženama i djevojčicama“. Studentima/cama Internacionalnog Univerziteta Travnik u Travnik održano je šest radionica.

U periodu od 25. Novembra do 10. Decembra, 2023. Univerzitet u Beogradu je održao okrugli sto Od akušerskog nasilja do dostojanstvenog porođaja: istraživanja i iskustva i obuka o mehanizmima reagovanja u slučaju seksualnog uznemiravanja na poslu namijenjena zaposlenicima/ama pri Univerzitetu u Beogradu. Ovim aktivnostima obilježena je globalna kampanja „16 dana aktivizma protiv nasilja nad ženama i djevojčicama“.

U periodu od 25. Novembra do 10. Decembra, 2023. Sveučilište/Univerzitet „Vitez“ Travnik je održao radionicu za učenike/ce Mješovite srednje ekonomsko-ugostiteljske škole Travnik i panel diskusiju za građane/ke Travnika pod nazivom „Zajedno protiv nasilja“. Navedenim aktivnostima je obilježena globalna kampanja „16 dana aktivizma protiv nasilja nad ženama i djevojčicama“.

U periodu od 25. Novembra do 10. Decembra, 2023. Univerzitet u Istočnom Sarajevu je održao tri radionice o rodno zasnovanom nasilju i time obilježio globalnu kampanju „16 dana aktivizma protiv nasilja nad ženama i djevojčicama“. Tako je prof. dr Predrag Mlinarević održao predavanje, na Ekonomskom fakultetu Pale, na temu “Rodna ravnopravnost kao cilj održivog razvoja UN”. U sklopu ovog predavanja profesor Mlinarević upoznao je auditorijum sa sadržajem rodne ravnopravnosti kao jednog od 17 ciljeva održivog razvoja UN koji se prevashodno zasniva na eliminisanju svih oblika neravnopravnosti polova. Takođe, prezentovani su i pokazatelji indeksa rodne ravnopravnosti Bosne i Hercegovine koji je prvi put izrađen za BiH u 2022. godini.

Dana 12.12.2023. održan je završni panel kojim se zaključila kampanja „16 dana aktivizma“. U okviru UNIGEM projekta, TPO Fondacija i Sarajevska škola nauke i tehnologije (SSST) organizovali su panel kroz koji su se panelisti/ce osvrnuli na to šta je sve urađeno od prošlogodišnje kampanje pa do danas, sa kojim izazovima se susreću pružatelji/ce podrške žrtvama nasilja, kako se femicid tretira u zakonskim okvirima i mnoga druga pitanja.

TPO fondacija je u saradnji s Mrežom policijskih službenica i NVO DTCare, u sklopu projekta Uvođenje rodne perspektive na univerzitete (University and Gender Mainstreaming – UNIGEM), u četvrtak, 14. decembra 2023., u prostorijama Državne agencije za istrage i zaštitu (SIPA) održala edukaciju, koja se sastojala od četiri predavanja pod nazivima:

Povodom završetka globalne kampanje „16 dana aktivizma“, na Federalnoj televiziji, gostovala je direktorica TPO Fondacije, prof. dr. Zilka Spahić Šiljak. Detaljnije o gostovanju čitajte na linku https://www.federalna.ba/spahic-siljak-i-za-zenska-ljudska-prava-moramo-se-boriti-svaki-dan-joemv

Saida Mustajbegović, sociologinja, novinarka, urednica i kolumnistica, pružila je prikaz studentskog zbornika „Rod i globalizacija na Balkanu“. „Propitivanje okoštalih akademskih stajališta o rodu i globalizaciji te uvođenje novih tema „s terena“ u naučni narativ inauguriraju studentski zbornik „Rod i globalizacija na Balkanu“ među publikacije koje zavređuju pažljivo humanističko-društveno univerzitetsko čitanje.“ – ističe Mustajbegović.

Univerzitet „Džemal Bijedić“ u Mostaru i TPO Fondacija u okviru projekta UNIGEM, a s ciljem obilježavanja kampanje 16 dana aktivizma, u periodu od 05. do 07. decembra 2023. godine su realizovali nekoliko predavanja, radionica i diskusija s ciljem edukacije nastavnog i nenastavnog osoblja, kao i studenata i studentica o rodnoj ravnopravnosti i rodno zasnovanom nasilju.

“Unutarnji glas je važan kako bismo razmišljali o djevojkama te kako bismo se osjećale ugodno čuti naš glas i kritizirati, ali i vjerovati svom glasu”, rekla je Christel Gopin tokom online razgovora održanog 8. Decembra, 2023. povodom kampanje “16 dana aktivizma”. Sesiju je moderirala Zilka Spahić Šiljak u ime TPO fondacije i Univerzitetskog gender resursnog centra (UNIGeRC).

“Unutarnji glas je važan kako bismo razmišljali o djevojkama te kako bismo se osjećale ugodno čuti naš glas i kritizirati, ali i vjerovati svom glasu”, rekla je Christel Gopin tokom online razgovora održanog 8. Decembra, 2023. povodom kampanje “16 dana aktivizma”. Sesiju je moderirala Zilka Spahić Šiljak u ime TPO fondacije i Univerzitetskog gender resursnog centra (UNIGeRC).

Pored UNIGERC Centra pri Univerzitetu u Sarajevu od 07.12.2023. je, Kancelarija za savjetovanje u oblasti rodne ravnopravnosti, dostupna i na Univerzitet u Zenici. U novootvorenoj kancelariji, nastavno i administrativno osoblje kao i studentska populacija, se mogu informisati o pitanjima rodno zasnovanog nasilja i načinima prijave rodne neravnopravnosti.

Ovih dana kada obilježavamo međunarodnu kampanju „16 dana aktivizma borbe protiv rodno zasnovanog nasilja“ i femicida kao jednog od najtežih oblika nasilja i kada se i vjerske zajednice pridružuju svojim apelima protiv nasilja u obitelji, u medijima se pojaviše izjave pojedinih vjerskih autoriteta i influensera o tome da musliman može istući ženu, ali tek nakon što iscrpi druge metode uvjeravanja da mu žena bude poslušna. Jedan od takvih je i Elvedin Pezić, predstavnik vehabijske provenijencije islama koja je vrlo rigidna i restriktivna sa doslovnim tumačenjima vjere. On ima više stotina hiljada pratitelja i nažalost njemu vjeruje veliki broj ljudi.

Dana 02. decembra 2023. godine u prostorijama Sveučilišta Hercegovina, a u sklopu UNIGEM projekta, održana je serija interaktivnih radionica povodom kampanje „16 dana aktivizma protiv rodno zasnovanog nasilja“.

U okviru kampanje “16 dana aktivizma” predstavnik Udruženja “Azimuth 135”, Afan Abazović, predstavio je UNIGEM projekat. Na planinskom zraku, na nekoliko metara nadmorske visine, planinari i planinarke slušali/e su o rodnoj ravnopravnosti.

Fakultet sporta i tjelesnog odgoja Univerziteta u Sarajevu učestvuje u radionici ” Nesvjesna pristrasnost u sportu” koja će se održati u prostorijama Fakulteta 08.12.2023. godine sa početkom u 08:15. Ova radionica je početak borbe protiv femicida, podizanje svijesti studenata o značaju ove teme i podizanje glasa protiv bilo kakvog oblika nasilja, bilo fizičkog ili psihičkog. U toku radionice prisutni/e će imati priliku prisustovati sesijama kao što su “Ravnopravnost polova u sportu” koju će voditi prof. dr. Lejla Šebić, “Zlostavljanje i zaštita djece u sportu” koju će voditi prof.dr. Munir Talović te “Nesvjesna pristrasnost” pod vodstvom prof. dr. Jasne Kovačević.

Đermana Kurić, samostalna istraživačica i studentica doktorskog studija na Univerzitetu u Sarajevu, istražuje ključne aspekte knjige "Feminizam i religija u 21. stoljeću" koja donosi poseban naglasak na "tehnologiju, dijalog i širenje granica." Ova zbirka, prvobitno objavljena na volonterskom blogu "Feminizam i religija," predstavlja skup 16 blogerskih tekstova koji su prvi put viđeni u okviru Ženskih studija u Programu religije na Claremont Graduate University u Kaliforniji, SAD. Prikaz Đermane Kurić objavljen je u časopisu za društvena pitanja “Pregled”.

Prof. dr. Zilka Spahić Šiljak direktorica TPO fondacija učestvovala je 30.11. 2023. na seminaru “Femicidni izazovi: Proučavanje argumenata za specifično krivično djelo femicida u pravnom okviru Bosne i Hercegovine.” Tim ELSA Sarajevo, zajedno sa koordinatoricama projekta Hanom Kurtović i Hanom Kunić, organizovao je regionalni događaj kojem je prisustvovalo 145+ učesnika/ca iz BiH, Srbije, Hrvatske, Crne Gore, Sjeverne Makedonije i Austrije.

U okviru UNIGEM projekta u periodu pripreme za 16 dana aktivizma održan je dvodevni trening za profesorice i profesore Druge gimnazije na teme rodne ravnpravnosti po metodi P4C – kritičkog mišljenja. Trening je vodila Elmana Cerić, profesorica Druge gimnazije iz Sarajeva.

U sklopu projekta UNIGEM kreirani su video materijali sa ciljem informisanja javnosti o postupcima prijave nasilja, ali i same prevencije nasilja. Putem ova tri kratka videa građani/ke mogu dobiti informacije o tome kako rodno zasnovano nasilje predstavlja diskriminaciju, šta učiniti kada se nasilje desi, te na koji način spriječiti pojavu nasilja. Video materijal je nastao uz podršku akademika prof.dr. Nermina Korajlića sa Fakultet za kriminalistiku, kriminologiju i sigurnosne studije Univerziteta u Sarajevu i prof. dr. Amile Ždralović sa Pravnog fakulteta Univerziteta u Sarajevu.

U periodu od 26.10. – 23.11.2023. godine TPO Fondacija je bila dio Regional data challenge kojeg je pokrenula Udruga Sigurna mjesta iz Zagreba. Kroz online sesije predstavljena je safecity aplikacija koja za cilj ima potkanuti i ohrabriti na anonimne prijave uličnog uznemiravanja. Safecity aplikacija je nastala u Indiji 2012., a osmislila je Elsa Marie D’Silva. Od tada, aplikacija se širi diljem svijeta, prevodi i lokalizira, što su predstavnica Udruge, Ivana Šalinović i njene kolegice napravile. Krenule su u prijevod aplikacije zbog nepostojanja alata za prijavljivanje uličnog seksualnog uznemiravanja na našim područjima, odnosno nepostojanja podataka o stvarnom stanju u Hrvatskoj po tom pitanju. Mnogi su doživjeli neku vrstu uznemiravanja ali nisu bili u mogućnosti podijeliti tu informaciju dalje od uskog kruga osoba kod kojih nailaze na razumijevanje.

U nastojanju da potakne intelektualni dijalog o pitanjima roda, online promocija zbornika pod nazivom “Rod i Globalizacija” održana je 28. novembra putem Zoom platforme. Zbornik, rezultat truda sudionika/ca Zimske škole “Rod i Globalizacija” i njihovih mentora/ica, te istražuje kompleksan odnos između rodne dinamike i različitih aspekata društva. Promocija, koja je započela 28.novembra u 18 sati, pružila je virtualni prostor za znanstvenike/ce i ostale zainteresovane za temu da sudjeluju u promišljenim razgovorima o ključnim temama koje se istražuju unutar zbornika.

U srijedu, 22. novembra 2023., TPO fondacija i Univerzitetski gender resursni centar (UNIGeRC) su u sklopu projekta UNIGEM otvorili ovogodišnju kampanju “16 dana aktivizma”, koja će se fokusirati na borbu protiv femicida. Povodom početka kampanje, koja će trajati od 25. 11. do 10.12.2023., održan je panel o sprečavanju nasilja, na kojem su učestvovali: dr. Alma Kratina, zastupnica u Federalnom parlamentu BiH, prof. dr. Amila Ždralović, s Pravnog fakulteta Univerziteta u Sarajevu, i prof. dr. Mirza Smajić, s Fakulteta političkih nauka Univerziteta u Sarajevu. Panel je moderirala novinarka Arijana Saračević-Helać.

Regionalna FER konferencija „A ti sestro govori!“ realizovala se u periodu od 16-19. novembra 2023. u Sarajevu. Učesnice su diskutovale sa stručnjakinjama iz oblasti feminizma, teologije, obrazovanja, književnosti, umjetnosti, glume, novinarstva i pravnih nauka) kroz predavanja, panele i kreativne radionice.

Sa ciljem poticanja intelektualne rasprave o pitanjima roda, s radošću najavljujemo online promociju zbornika "Rod i Globalizacija." Ovaj zbornik, svjedočanstvo je saradnje 19 partnerskih univerziteta diljem Bosne i Hercegovine, Crne Gore, Hrvatske i Srbije. Promocija zbornika će se odvijati online putem Zoom platforme 28. novembra sa početkom u 18h.

Jučer je u 18 sati putem platform Zoom održan panel pod nazivom “Zakon i femicid – komparativni prikaz zakonskih rješenja i sistemskih odgovora u regiji (BiH, Crna Gora, Hrvatska i Srbija). Panel je dio ovogodišnje kampanje “16 dana aktivizma” i organizirala ga je TPO fondacija u saradnji s Univerzitetskim gender resursnim centrom (UNIGeRC) u sklopu projekta UNIGEM.

Link za pristup je: https://us06web.zoom.us/j/81633244910?pwd=TGKbhJqKMktYhsFIhEfx7E4OqQGZx6.1
Meeting ID: 816 3324 4910
Passcode: 426026

Centar za interdisciplinarne studije (CIS),
Zmaja od Bosne 8, (Kampus UNSA-e)

srijeda, 22. novembra 2023.
u 12:00

Panelisti_ce:
prof. dr. Amila Ždralović
prof. dr. Mirza Smajić
dr. Alma Kratina
Moderatorica:
Arijana Saračević – Helać

U ponedjeljak, 13. novembra 2023., TPO fondacija i Fakultet sporta i tjelesnog odgoja (FASTO) u Sarajevu potpisali su Sporazum o saradnji i poslovno tehničkom razumijevanju s ciljem ostvarivanja zajedničkih interesa i uspostavljanja različitih vidova saradnje na polju realizacije zajedničkih interesa.

U ponedjeljak, 30. oktobra 2023., u Centru za interdisciplinarne studije Univerziteta u Sarajevu, u okviru projekt „University and Gender Mainstreaming – UNIGEM“ održana je promocija izdanja o ekonomiji brige i panel diskusiji. Ovom prilikom promovirane su: “Polazna studija o ekonomiji brige”, “Feminizam i religija u 21. stoljeću” i “Etika brige u doba prekarnosti”. Promotorice su bile profesorice dr. Jasna Kovačević, dr. Maja Arslanagić Kalajdžić i dr. Melika Husić Mehmedović, a moderatorica Kristina Ljevak.

Promoviranje jednakosti i sprečavanje diskriminatornih postupaka u visokoškolskim ustanovama bili su u središtu dvodnevnog događaja koji je organizirala TPO Fondacija u sklopu UNIGEM projekta. Od 27. do 28. oktobra, održan je informativni seminara s ciljem podizanja svijesti i provedbe mjera za suzbijanje diskriminacije unutar akademskih okruženja.

U četvrtak, 19. oktobra 2023., održana je online sjednica Vijeća za rodnu ravnopravnost Univerziteta u Sarajevu. Prisutne_i su bile_i: prof. dr. Jasna Kovačević, prof. dr. Zilka Spahić Šiljak, prof. dr. Marija Lučić-Ćatić, dr. Gaj Trifković, prof. dr. Amila Ždralović, mr. Miroslav Živanović, prof. dr. Ajla Demiragić i Lamija Subašić.

Gender Budget Watchdog Network (GBWN), koja se sastoji od više od 100 organizacija civilnog društva na Zapadnom Balkanu i u Moldaviji čija članica je i TPO Fondacija, organizirala je međunarodni forum pod nazivom “Going Glocal” o rodno osviještenom budžetiranju (ROB) u Skoplju, Sjevernoj Makedoniji 19. i 20. oktobra.

U ponedjeljak, 30. oktobra 2023., u 17.00 sati u Centru za interdisciplinarna istraživanja Univerziteta u  Sarajevu (na adresi Zmaja od Bosne 8, Kampus) održat će se promocija tri knjige i panel diskusija.

Moderatorica događaja bit će Kristina Ljevak Bajramović, a promotorice i panelistice:
– profesorica dr. Melika Husić-Mehmedović (“Polazna studija o ekonomiji brige”, Ekonomski institut)
– profesorica dr. Maja Arslanagić-Kalajdžić (“Polazna studija o ekonomiji brige”, Ekonomski institut)
– profesorica dr. Jasna Kovačević (“Etika brige u doba prekarnosti” i “Žene i rad”, projekt UNIGEM)
– Amna Muharemović (UN Women, portfolio za ekonomsko osnaživanje žena)

Promociju u okviru projekta UNIGEM zajedno organiziraju Univerzitetski gender resursni centar (UNIGeRC) Univerziteta u Sarajevu, TPO fondacija i Ekonomski institut.

Svim zainteresovanima želimo dobrodošlicu!

U okviru projekta Menstrualna i rodna akcija (engl. MENstrual and Gender Action-MENGA), TPO Fondacija nastoji zagovarati inicijativu ukidanja poreza na menstrualne proizvode praćenjem i financiranjem otpornosti te uticanjem na formiranje rodno odgovornih proračuna obrazovnih institucija. Ovim putem Vas pozivamo da uzmete učešće u istraživanju o menstrualnom siromaštvu u BIH popunjavanjem anketnog upitnika. Ukoliko ste studentica i/ili nastavnica na nekom od javnih bh. univerziteta molimo Vas da popunite upitnik, a za to će biti potrebno da izdvojiti 10 minuta Vašeg vremena. Ne postoje tačni i netačni odgovori, stoga Vas želimo zamoliti da prilikom odgovaranja iznesete stav koji najbolje oslikava Vaše mišljenje o temi.

Imamo li odvažnosti propitivati vlastita vjerovanja, svjetonazore i prakse? Imamo li snage ustati protiv strukturalnog nasilja koje provode patrijarhalne institucije kako sekularne, tako i religijske? Jesmo li spremni čuti drugačiju perspektivu i omogućiti da se uvaži drugačije mišljenje – makar se i ne slagali s njim? Jesmo li spremni uvažiti ljudsku slobodu i pravo osobe da vjeruje ili ne vjeruje, da pita, sumnja i traga za odgovorima? Može li se biti feminist/ica i vjernik/ca?

Ako je odgovor na ova pitanja pozitivan, onda vam preporučujemo da se prijavite na prvu online FER školu: Feminizam i religija. FER škola je svima koji žele nešto više saznati o feminizmu, stereotipima, rodno zasnovanom nasilju, mirotvorstvu i drugim temama važnim ravnopravnost žena i muškaraca.

U utorak, 26. septembra 2023., na Fakultetu političkih nauka u Sarajevu održana je promocija knjige “Feminizam i religija u 21. stoljeću: tehnologija, dijalog i širenje granica”, čije su urednice Gina Messina-Dysert i Rosamary Radford Ruether. Knjigu su promovirali mr. Đermana Kurić i prof. dr. Pavle Mijović, a promociju je moderirao mr. Adnan Rondić. Događaj su zajedno organizirali TPO fondacija i Fakultet političkih nauka u Sarajevu, s tim da je TPO fondacija u sklopu projekta UNIGEM osigurala i prevođenje ove knjige s engleskog i njeno štampanje.

Dana 21.09. u Tirani profesorica dr. Zilka Spahić Šiljak prezentovala je rezultate istraživanja o poveznici rodne ravnopravnosti i društvene kohezije mladih na Balkanu koje su provodile/i mlade/i istraživačice/i iz Bosne i Hercegovine, Srbije, Kosova, Sjeverne Makedonije i Albanije. Mladi Zapadnog Balkana identifikovali su toksičnu muškost, rodne stereotipe, jezik mržnje i medijske prikaz tradicionalnih rodnih uloga kao faktore koji povećavaju rizik od nasilja, posebno nasilja nad ženama, koje se smatra najraširenijim oblikom nasilja u cijelom regionu – prema nalazima novog istraživanja.

U petak, 15. septembra 2023., održana je sjednica Vijeća za rodnu ravnopravnost Univerziteta u Sarajevu. Prisutne_i su bile_i: prof. dr. Jasna Kovačević, prof. dr. Zilka Spahić Šiljak, Lamija Subašić, Ivana Kulić, dr. Gaj Trifković, prof. dr. Amila Ždralović, mr. Miroslav Živanović, prof. dr. Ajla Demiragić i prof. dr. Valida Nikšić. Teme o kojima su prisutne_i diskutovale_i, odnosile su se na: Gender akcioni plan (GAP) UNSA-e i predstojeću potrebu za njegovim ažuriranjem; evaluaciju edukacijskih aktivnosti za nastavno osoblje na partnerskim univerzitetima projekta UNIGEM; novi Statut UNSA-e; edukaciju o prevenciji diskriminacijskih postupaka na univerzitetima; aktivnosti za predstojeću kampanju „16 dana aktivizma“ u 2023., i na istraživanje o menstrulnom siromaštvu (MenGa)u okviru projekta UNIGEM.

Dana 18.09. u prostorijama Univerzitetskog gender resursnog centra (Unigerc) TPO Fondacija i predstavnica Sarajevskog Otvorenog Centra održali su sastanak sa ciljem razmjene iskustava po pitanju zagovaranja na temu menstrualnog siromaštva.

Međunarodni dan mira je ustanovljen od 1981. godine i obilježava 21.09. kao podsjetnik na značaj nenasilja, smanjena ratova i uništenja. Tim povodom na N1 Televiziji je gostovala v.prof.dr. Zilka Spahić Šiljak, akademska direktorica UNIGeRC (Univerzitetski gender resursni centar) i direktorica TPO Fondacija. Govorila je o zanemarivanju doprinosa žena u izgradnji mira koje grade mir na lokalnim razinam, ali ne sjede sa pregovaračkim stolovima na višim razinama odlučivanja. Također je predstavila UNIGEM projekt i postignuća u integriranju rodne perspektive u visokom obrazovanju.

U Narodnoj biblioteci u Mostaru dana 14.09.2023. održana je promocija knjige spisateljice, Leyle Karaça pod nazivom “Nebo u tvom srcu” i panel diskusija “Prostori za žene u književnosti”. Panelistice, prof. dr. Jašarević Merima i prof.dr. Marić Irma analizirale su uticaj globalne kulture koja uveliko afirmiše antidijalog samima sa sobom.

Na Filozofskom fakultetu Unverziteta u Tuzli dana 13.09.2023. održana je promocija knjige spisateljice, Leyle Karaça pod nazivom “Nebo u tvom srcu” i panel diskusija “Prostori za žene u književnosti”. Panelistice, prof. dr. Anisa Avdagić i prof.dr. Melinda Botalić govorile su o utiscima o romanu koji prati duhovno putovanje glavne junakinje Dilrube, koja kroz snove i halucinacije, propituje svoje postojanje i na tom putu prolazi različite faze kako bi došla do spoznaje Boga.

TPO Fondacija i Univerzitetski gender resursni centar organizovali su promociju romana “Nebo u tvom srcu” turske autorice Leyle Karaça dana 12.09.2023 u Sarajevu. Prva promocija navedenog romana u Bosni i Hercegovini održala se u Sarajevu 12.09. sa početkom u 18h u prostorijama Muzeja književnosti i pozorišne umjetnosti. U sklopu promocije romana organizovana je i panel diskusija “Prostori za žene u književnosti” čije učesnice su bile prof. dr Adisa Bašić i dipl. komparativistica Nikolina Todorović, dok je diskusija moderirana od strane prof. dr Ajle Demiragić.

TPO Fondacija i Univerzitetski gender resursni centar organizuju tri promocije romana “Nebo u tvom srcu” turske autorice Leyle Karaça u Sarajevu, Mostaru i Tuzli.

Knjiga “Izazovi integriranja rodne ravnopravnosti u univerzitetskoj zajednici: protiv rodno zasnovanog nasilja” autorica Zilke Spahić Šiljak, Jasne Kovačević i Jasmine Husanović objavljena je u izdanju na engleskom jeziku. Ovo izdanje je objavljeno u uredništvu američke izdavačke kuće Scholars press.

U Sarajevu je od 24. do 27. augusta 2023. održana konferencija „Etika pomirenja – evropske perspektive“. Konferencija je organizovana od strane društva Societas Ethica iz Uppsale u saradnji sa Katoličkim bogoslovnim fakultetom Univeziteta u Sarajevu i Centrom za ljudska prava Univerziteta u Sarajevu, uz podršku udruženja Renovabis. Konferencija je okupila oko pedeset naučnica i naučnika iz Evrope, Amerike, i Indije. Oni su dali viđenje fenomena pomirenja iz ugla različitih naučnih disciplina, uključujući teologiju, filozofiju, i sociologiju. U isto vrijeme, oni su podijelili i praktična iskustva iz mukotrpnog procesa prevazilaženja podjela i naslijeđa prošlosti, iz Južnoafričke Republike, Njemačke, Kolumbije, ali i sa Balkana.

U okviru UNIGEM projekta održana u Sarajevu je od 28-29.08.2023. održana trodnevna edukacija nastavnika partnerskih univerziteta o integraciji rodne perspektive u nastavi društvenih i humanističkih znanosti. Jedan od velikih izazova u obrazovanju je kako u postojeće nastavno planove i programe uključiti rodnu perspektivu a da to ne bude samo „dodavanje žena“, kako se to inače razumijevalo i još uvijek razumijeva.

U okviru Konferencije Societas Ethica, prof.dr. Zilka Spahić Šiljak je u ime UNIGeRC Centra održala radionicu sa doktorantima iz zapadno-evropskih zemalja koji se bave pitanjima etike i pomirenja. Rodna dimenzija je ključna feminističim pristupima pravdi i pomirenju jer bez ove dimenzije nije moguće vidjeti na koji način i konflikt i izgradnja mira utječu na žene i manjine koji su uglavnom kolateralna šteta.

Sa Bijele kule u Gradačcu danas se nije čula pjesma o izgubljenoj ljubavi Husein-kapetana “Sa Gradačca bijele kule Zmaja od Bosne, sokolovi zakliktali kajde žalosne…“ već se prolomio krik zbog ubijene žene. 11.08.2023 godine ubijena je Nizama Hećimović, a ubistvo je izvršio njen suprug, Nermin Sulejmanović pred njihovom dvogodišnjom kćerkom i sve to je prenosio uživo preko Instagrama a onda ubio još nekoliko ljudi i na kraju izvršio samoubistvo.
Piše: Zilka Spahić Šiljak

Ljetni odbojkaški kamp MOVEMENT (Mountain volleyball, education and mentorship camp) – ujedinjenje kroz sport održan je u periodu od 21. 07. do 23.07. na lokalitetu EKO-FIS Vlašić. Nakon tri dana intenzivnog sportskog druženja, igre, edukacije i razgovora okončan je prvi ljetni odbojkaški kamp na Vlašiću za djevojke i djevojčice koje su polaznice OK Travnik i OK Victor Novi Travnik u organizaciji predstavništva nevladine organizacije DTCare.

Dana 21.07.2023. TPO Fondacija je potpisala partnerski ugovor sa Centrom za promociju civilnog društva u Sarajevu. Potpisivanjem ugovora započinjemo osmomjesečni projekat pod nazivom „MENGA: Menstraulna i rodna akcija“ koji za cilj ima zagovarati inicijativu uukidanja poreza na menstrualne proizvode praćenjem i financiranjem otpornosti te utjecati na formiranje rodno odgovornih proračuna obrazovnih institucija.

U okviru projekta Uvođenje rodno osviještenih politika u visoko obrazovanje – UNIGEM, TPO Fondacija i Univerzitetski Gender Resursni Centar Univerziteta u Sarajevu – UNIGeRC ugostili su prof. dr. sa Griffith Univerziteta Australija. U Centru za interdicsiplinarne studije „Prof. Dr. Zdravko Grebo“ Univerziteta u Sarajevu i putem Zoom platforme održano je predavanje pod nazivom “Ženska seksualnost, rodna segregacija i pokrivanje u Islamu”- Dr. Đuderija svoje predavanje je započeo predstavljanjem idealne muslimanke kroz dva djela: Baljić,H. (2012) Bošnjacki Običaji u Svjetlu Sunneta (El-Kelimeh, Novi Pazar) i Hangi, A. (1907) Život i Običaji Muslimana U Bosni i Hercegovini (Sarajevo, Kajon).

Pozivamo na predavanje dr. Adisa Đuderije s Univerziteta Griffith (Australija).

Predavanje pod nazivom “Ženska seksulanost, rodna segregacija i pokrivanje u islamu” održat će se u petak, 16. 6. 2023., s početkom u 17:00 u Centru za interdisciplinarne studije, Kampus Univerziteta u Sarajevu.

Omogućeno je uključenje i putem platforme Zoom: https://us06web.zoom.us/j/81997849963

Meeting ID: 819 9784 9963

Dobro nam došle_i!

Dr. Amy Sarch, prorektorica za akademske poslove, i dr. Jeff Coker, dekan Fakulteta za nauku i umjetnost Univerziteta Shenandoah (SAD), s profesoricom dr. Dinom Nadarević posjetili su danas (ponedjeljak, 12. juna 2023.) Univerzitetski gender resursni centar (UNIGeRC) Univerziteta u Sarajevu, gdje su se sreli s profesoricom dr. Zilkom Spahić Šiljak i koordinatoricama Ivanom Kulić i Lamijom Subašić. Gostima je predstavljen rad TPO fondacije i UNIGeRC-a, tj. prošli i tekući projekti, s posebnim naglaskom na projekat “Uvođenje rodne ravnopravnosti na univerzitete – UNIGEM”.

U patrijarhalnom i duboko tradicionalnom društvu u kojem živimo rodna ravnopravnost se još uvijek smatra sporednom stvari i vrlo često se bilo kakva rasprava o rodnim ulogama i rodnom identitetu pošprdno etiketira. Istina je da žene danas žive bolje no ikada, no ženska prava još uvijek nisu u potpunosti jednaka onima koje imaju muškarci. Razlog tome je i naša ženska, vrlo slabašna osvještenost o ženskim ulogama, jasnom definiranju naših, ženskih prava i sloboda u društvu. Povrh svega što ovom društvu nedostaje je nespremnost patrijarhalnog i duboko klasno podijeljenog društva u kojem živimo da prihvati žene kao ljudska bića s jasno definiranim potrebama, slobodama i pravima da živimo u svijetu apsolutne jednakopravnosti s muškarcima koje tradicionalna društva prihvataju kao jedine meritorne subjekte istinskog društvenog napretka. Evoluirali kao društvo jesmo. Ali nažalost nije baš evoluiralo i naše poimanje o rodnim ulogama.

U ponedjeljak, 5. juna 2023., održan je prvi (online) susret s istraživačima_cama, čime je zvanično počelo regionalno istraživanje pod nazivom “Diskurzivna pravda: rodno odgovorni pristupi pravdi na Balkanu“. Istraživanje provode TPO fondacija iz Sarajeva i Univerzitetski gender resursni centar (UNIGeRC) Univerziteta u Sarajevu (UNSA) u sklopu projekta “Uvođenje rodne perspektive na univerzitete (UNIGEM)”.

U ponedjeljak, 29. maja 2023., na Fakultetu političkih nauka u Sarajevu održana je promocija dvije knjige, prevedene u sklopu projekta UNIGEM. Knjigu “Žene i religija u prvim stoljećima kršćanstva” promovirao je prof. dr. Dino Abazović, a knjigu “Dekolonijalni feminizam” Selma Alispahić, MA. Promociju je moderirala profesorica dr. Valida Repovac Nikšić. Događaj su zajedno organizirali TPO fondacija i Fakultet političkih nauka u Sarajevu.

The main goal is to strengthen capacities of state and private universities in Bosnia and Herzegovina, Croatia, Montenegro and Serbia and state education institutions to combat gender-based violence (GBV) and sexual harassment (SH).

TPO Foundation (Transcultural Psychosocial Educational Foundation) advocates for gender equality, dialogue and peace through partnership of civil society, academic institutions and government. It stands for freedom of consciousness and thought, regardless of identity or affiliation. Bridging the gap between academic and activist, governmental and non-governmental and religious and non-religious worldviews, TPO is a leading organization in inclusive approaches to education for peace, gender equality and leadership. In the period from July 2021 till the end of May 2025, TPO Foundation will implement the project “University and Gender Mainstreaming” (UNIGEM). This project gathers 19 partner institutions: 8 public and 4 private universities from Bosnia and Herzegovina and 7 universities from the region.

Panel pod nazivom “Feministički metodološki izazovi u istraživanjima” održan je u ponedjeljak, 8. maja 2023., u Centru za interdisciplinarne studije Univerziteta u Sarajevu, koji su u sklopu projekta UNIGEM organizirali Univerzitetski gender resursni centar (UNIGeRC) Univerziteta u Sarajevu i TPO fondacija.

U Centru za interdisciplinarne studije je u srijedu, 19. aprila 2023., održana sjednica Vijeća za rodnu ravnopravnost Univerziteta u Sarajevu (UNSA). Prof. dr. Jasna Kovačević, koordinatorica Vijeća, informirala je prisutne članove_ice o aktivnostima koje su realizirane u proteklom periodu, uključujući održavanje Zimske škole „Rod i globalizacija“ u februaru 2023. u Sarajevu. Prema studentskim evaluacijama, Zimska škola je uspješno protekla. Studenti su pozitivno ocijenili i sadržaj Škole i nastavno osoblje, a sada ostaje da izrade svoje završne radove kako bi mogli dobiti kredite (ECTAS).

Tokom marta 2023., tačnije u srijedu, 22. marta 2023., na Sveučilištu Josipa Jurja Stossmayera u Osijekui u petak, 31. marta 2023., na Pravnom fakultetu Sveučilišta u Zagrebu održane su promocije knjige “Nasilje nad trudnicama u Bosni i Hercegovini – porodica, zdravstveni sistem i radni odnosi” autora dr. Zlatana Hrnčića. Radionice koje su pratile ove promocije nosile su iste nazive „Nasilje nad trudnicama”. ​

Na Fakultetu za kriminalistiku, kriminologiju i sigurnosne studije je 5. i 6. 4. 2023. godine organizirana radionica rodne ravnopravnosti za dekane_ice i direktore_ice članica Univerziteta u Sarajevu na temu „Rodno zasnovano uznemiravanje/nasilje: preventivni i represivni mehanizmi na Univerzitetu u Sarajevu“. Predavačica je bila prof. dr Marija Lučić-Ćatić.

Rod je pojam o kojem se danas mnogo govori a malo zna ili se pretpostavlja se nešto zna.U periodu februara i marta 2023. godine u okviru UNIGEM projekta održano je 19 online radionica sa partnerskim univerzitetima o temama roda, rodnih identiteta i rodnih shema koje su vodili Zilka Spahić Šiljak i asistent Nermin Spahić.

U prostorijama Internacionalnog Multireligijskog i Interkulturnog Centra IMIC Zajedno u Sarajevu, dana 29.03.2023. godine, održano je promocija engleskog izdanja knjige „Jedni smo drugima na dobro dati“ (engl. Bridge-Builders in(Post)WarTimes Guidelines on Interreligious Dialogue), koju je podržao KAICIID iz Portugala. Autorica knjige je Jelena Jorgačević Kisić, novinarka beogradskog nedjeljnika Vreme. Jelena je studentica doktorskih studija na Univerzitetu u Regensburgu. Dobitnica je nekoliko nacionalnih novinarskih nagrada za svoje članke. Predsjednica je nevladine organizacije Forum za religiju, medije i kulturu sjećanja.

U sklopu projekta “Uvođenje rodne perspektive na univerzitete (UNIGEM)”, TPO fondacija iz Sarajeva i Univerzitetski gender resursni centar (UNIGeRC) Univerziteta u Sarajevu (UNSA) pozivaju osobe iz akademske zajednice (profesorice i profesore, studentice i studente doktorskih studija, kao i znanstvenice i znanstvenike) iz oblasti humanističkih, društvenih i osobito pravnih znanosti, kao i aktiviste i aktivistice, koje_i djeluju na polju borbe protiv rodnog nasilja, da sudjeluju u istraživanju koje će se baviti analizom presuda za rodno nasilje, osobito seksualno nasilje i femicid, i pisanju teorijskih tekstova na temelju spomenute analize.

Kućni poslovi nisu samo dio patrijarhalnih struktura moći unutar porodice, već su ključni za kapitalističku proizvodnju viška vrijednosti. S jedne strane, porodica jeste potrošač, ali isto tako je i prozvođač vrijednosti za kapitalističku privredu. Sav neplaćeni rad u kući i briga o djeci predstavljaju izvor prihoda za kapitalistički sistem.

Povodom obilježavanja Međunarodnog dana žena, još jedna u nizu aktivnosti TPO Fondacije je i održavanje panel diskusije “S bh. književnicama o bh. književnicama danas”. Panel diskusija je održana 9.03.2023. u prostorijama Centra za interdisciplinarne studije “prof. dr. Zdravko Grebo” Univerziteta u Sarajevu. Zanimljiv i inspirativan razgovor vodile su savremene književnice Adisa Bašić, Melida Travančić, Lejla Kalamujić, te Nikolina Todorović a diskusiju je moderirala književnica Lamija Begagić. Aktivnost je sprovedena u okviru UNIGEM (Uvođenje rodno osviještenih politika u visoko obrazovanje) projekta koji TPO Fondacija implementira uz podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva.

Za portal tačno.net, programska direktorica TPO Fondacije, prof. dr. Zilka Spahić Šiljak, govorila je o važnosti i načinu obilježavanja Međunarodnog dana žena.

„Ne stradaju samo zaposlene žene zbog teških uvjeta rada i niskih nadnica. Ni radnicima – muškarcima nije ništa bolje.” (Clara Zetkin)

TPO fondacija i Univerzitetski gender resursni centar (UNIGeRC) Univerziteta u Sarajevu, uz podršku Švicarske ambasade u Sarajevu, povodom obilježavanja Međunarodnog dana žena, organizirali su i u utorak, 7. marta 2023., održali panel pod nazivom „Ženska prava između generacija“.

Iako se kod mlađih generacija pokazuju pozitivne promjene u iskazivanju muškosti, i općenito rodnim ulogama u porodici i društvu, još su hegemonijski maskuliniteti uveliko prisutni u društvima Balkana, zaključili su učesnici i učesnica panela pod nazivom „Kako odgovoriti na toksičnu muškost“, održanog 08.03.2023. godine u 18:00 sati. Kao dio projekta UNIGEM, TPO fondacija i Univerzitetski gender resursni centar (UNIGeRC) Univerziteta u Sarajevu su povodom Međunarodnog dana žena organizirali ovaj događaj sa gostima iz BiH, Crne Gore, Hrvatske i Srbije.

Za portal Tacno.net Zilka Spahić Šiljak, jedna od urednica i autorica UNIGEM istraživanja “Izazovi integriranja rodne ravnopravnosti u univerzitetskoj zajednici: protiv rodno zasnovanog nasilja”, govorila je o važnosti uvođenja edukacije o rodno zasnovanom nasilju u nastavne planove i programe .

UNIGEM Zimska škola „Rod i globalizacija“ je uspješno završena. Zimska škola se održavala u periodu od 20. do 26. februara, a okupila je 50 učesnika_ca iz Bosne i Hercegovine, Hrvatske, Srbije i Crne Gore. Organizatori Zimske škole su Centar za interdisciplinarne studije – prof. dr. Zdravko Grebo Univerziteta u Sarajevu i TPO Fondacija. Polaznici_e ovog programa bili_e su studenti i studentice druge i treće godine preddiplomskih i master studija koji dolaze sa 19 partnerskih univerziteta iz četiri države regiona gdje se implementira projekat UNIGEM (Uvođenje rodno osviještenih politika u visoko obrazovanje) u periodu od 2021. do 2025. godine, uz podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva.

Od ponedjeljka 20.02. počinje regionalna Zimska škola „Rod i globalizacija“. Zimsku školu „Rod i globalizacija“ organiziraju Centar za interdisciplinarne studije – prof. dr. Zdravko Grebo Univerziteta u Sarajevu i TPO Fondacija u periodu od 20. do 26. februara 2023. godine u Sarajevu. U fokusu su međunarodne i regionalne ekonomske i političke perspektive u intersekciji sa temama roda i razvoja. Program je namijenjen studenticama i studentima druge i treće godine studija i master studija koji studiraju pravne, ekonomske, političke i srodne nauke na 19 partnerskih univerziteta iz Bosne i Hercegovine, Srbije, Hrvatske i Crne Gore, koji implementiraju projekat UNIGEM (Uvođenje rodno osviještenih politika u visoko obrazovanje) u periodu od 2021. do 2025. godine, a uz podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva.

Seksizam, uvredljivi komentari, neželjeni komplimenti i dodiri, među najčešćim su oblicima rodno zasnovanog uznemiravanja u univerzitetskoj zajednici. Preko 60 posto studenata/ica i nastavnog i administrativnog osoblja na fakultetima u Bosni i Hercegovini, Srbiji, Crnoj Gori i Hrvatskoj, lično su iskusili neki oblik rodno zasnovanog uznemiravanja i nasilja, dok je njih 80 posto upoznato s takvim iskustvima drugih, pokazalo je nedavno objavljeno istraživanje TPO Fondacije iz Sarajeva, provedeno na 18 univerziteta.

U periodu od 28.01. – 26.02.2023. godine realizuju se utakmice Lige za ravnopravnost. Studenti i studentice Univerziteta u Sarajevu takmiče se u futsalu, odbojci i košarci, a timove čini podjednak broj žena i muškaraca. U amfiteatru Fakulteta za sport i tjelesni odgoj Univerziteta u Sarajevu održano je izvlačenje grupa, a prve utakmice odigrane su 04. i 05. januara.

Na Internacionalnom univerzitetu Burch (IBU) u Sarajevu održana je promocija knjige “Izazovi integriranja rodne ravnopravnosti u univerzitetskoj zajednici: Protiv rodno zasnovanog nasilja”. Promotori_ce su bile_i prof. dr. Ahmed El Sayed, Naida Misimović Čustović, MA, i Amer Kurtović, MA. Urednice “Izazova integriranja rodne ravnopravnosti…” su profesorice dr. Zilka Spahić Šiljak, dr. Jasna Kovačević i dr. Jasmina Husanović. Knjiga je izdata na četiri jezika (bosanskom, crnogorskom, hrvatskom i srpskom jeziku), a ovo je bila ukupno 18. promocija na partnerskoj instituciji, učesnici u projektu UNIGEM.

Nakon usvajanja Gender akcionog plana na Univerzitetu „Džemal Bijedić“ u Mostaru 2021. godine, realizovano je niz aktivnosti koje promiču rodnu ravnopravnost u akademskoj zajednici. Redovni monitoring i evaluacija dosadašnjih aktivnosti neminovno je zbog kvalitetnijeg nastavka rada. Tako je na Univerzitetu „Džemal Bijedić“ u Mostaru, dana 30. januara 2023. godine održana radionica sa Savjetodavnim odborom za rodnu ravnopravnost koji predvodi prof. Rebeka Kotlo.

Jedan od partnerskih sveučilišta u okviru UNIGEM projekta je i Sveučilište u Mostaru. Godine 2021. SUM je usvojio Gender akcioni plan (GAP) te se obavezao na ostvarivanje nekoliko ciljeva. Dana 30. januara 2023. godine realizovana je radionica sa članovima i članicama Savjetodavnog odbora za rodnu ravnopravnost. Na čelu sastanka bila je prof. dr. Davorka Topić Stipić. Radionicu su predvodile akademske direktorice Univerzitetskog gender resursnog centra Univerziteta u Sarajevu (UNIGeRC), prof. dr. Zilka Spahić Šiljak i prof. dr. Jasna Kovačević. Jedan od ciljeva GAP-a bio je inkorporiranje silabusa u nastavni plan i program. Upravo je tih pet silabusa i inkorporirano u izborni sveučilišni kolegij pod nazivom „Ravnopravnost spolova“ te je ponuđen na preddiplomskoj i diplomskoj razini.

Na Univerzitetu Donja Gorica (UDG) (Crna Gora) održana je promocija knjige “Izazovi integriranja rodne ravnopravnosti u univerzitetskoj zajednici: Protiv rodno uvjetovanog nasilja”. Promotori_ce su bile_i prof. dr. Nela Milošević, dr. Milica Kovač Orlandić, dr. Ivan Jovetić i dr. Nikoleta Đukanović. Urednice “Izazova integriranja rodne ravnopravnosti…” su profesorice dr. Zilka Spahić Šiljak, dr. Jasna Kovačević i dr. Jasmina Husanović. Knjiga je izdata na četiri jezika (bosanskom, crnogorskom, hrvatskom i srpskom jeziku), a ovo je bila ukupno 17. promocija na partnerskoj instituciji, učesnici u projektu UNIGEM.

Pozivamo studente i studentice Univerziteta u Sarajevu da uzmu učešće u projektu Liga za ravnopravnost koji realizira Udruženje Balance s partnerima, koje čine: Ministarstvo za nauku, visoko obrazovanje i mlade Kantona Sarajevo, OnsideFund, Sarajevski otvoreni centar (SOC), TPO fondacija i Univerzitetski gender resursni centar (UNIGeRC) Univerziteta u Sarajevu (UNSA). Cilj Lige za ravnopravnost je osnažiti studentsku populaciju u području rodne ravnopravnosti i prevencije seksualnog i rodno zasnovanog uznemiravanja kroz sportske aktivnosti.

Imamo li odvažnosti propitivati vlastita vjerovanja, svjetonazore i prakse? Imamo li snage ustati protiv strukturalnog nasilja koje provode patrijarhalne institucije kako sekularne, tako i religijske? Jesmo li spremni čuti drugačiju perspektivu i omogućiti da se uvaži drugačije mišljenje – makar se i ne slagali s njim? Jesmo li spremni uvažiti ljudsku slobodu i pravo osobe da vjeruje ili ne vjeruje, da pita, sumnja i traga za odgovorima? Može li se biti feminist/ica i vjernik/ca? Ako je odgovor na ova pitanja pozitivan, onda vam preporučujemo da se prijavite na prvu online FER školu: Feminizam i religija. FER škola je namijenjena ženama i muškarcima koji žele akademski propitivati svoja uvjerenja, stavove, znanja i prakse o ljudskim pravima i slobodama i koji žele istraživati na koji način rodni stereotipi oblikuju živote žena muškaraca u porodici i društvu.

Znanstvenica, profesorica i aktivistica Zilka Spahić Šiljak autorica je regionalnog istraživanja o rodno uvjetovanom nasilju i diskriminaciji na 18 sveučilišta BiH, Hrvatske, Srbije i Crne Gore. Najveći je izazov bio zainteresirati nastavnike da shvate da ovo nije samo pitanje žena

U utorak, 20. decembra 2022., na Pravnom fakultetu Sveučilišta u Zagrebu održana je promocija knjige “Izazovi integriranja rodne ravnopravnosti u sveučilišnoj zajednici: Protiv rodno uvjetovanog nasilja”. Promotori_ce su bile_i mr. sc. Lana Bobić, prof. dr. Dario Čepo i prof. dr. Branka Galić, a ulogu moderatorice imala je prof. dr. Snježana Vasiljević.

U sklopu kampanje “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” projekta UNIGEM koji TPO fondacija provodi u partnerstvu sa 19 univerziteta iz BiH i regije, u organizaciji Vijeća za rodnu ravnopravnost Univerziteta u Tuzli održane su još dvije poučne i inspirativne radionice. Prva, 12.12.2022. pod nazivom “Budi sve što želiš biti: putem interesovanja i sposobnosti do rodne ravnopravnosti”, i druga, “Zato što sam žena? Baš zato što sam žena!”, održana 20.12.2022.

Univerzitet u Bihaću implementira svoj Gender akcioni plan (GAP) kroz niz aktivnosti koje su već prepoznate u široj društvenoj zajednici. Radionica sa članicama i članovima Savjetodavnog odbora kojim predsjedava prof. dr. Jasmina Bešlagić održana je 19.12.2022. kako bi se razgovaralo o monitoringu i sistemskim načinima praćenja svih aktivnosti.

Koliko god je važno uspostavljati mehanizme i implementirati aktivnosti o suzbijanju rodno zasnovanog nasilja, također je važno vršiti monitoring i evaluirati postignuća i prepreke kako bi se unaprijedile politike, pristupi i djelovanja. Na Univerzitetu u Tuzli 15.12.2022. održana je radionica sa Savjetodavnim odborom za rodnu ravnopravnosti koji predvodi predsjedavajuća prof. dr. Jasmina Husanović.

Povjerenje u institucije i hrabrost da se zajedno suočimo sa stereotipima i rodno zasnovanim nasiljem bile su ključne poruke prof.dr. Dženete Omerdić, prof.dr. Anise Avdagić i prof.dr. Damira Arsenijevića na promociji knjige „Izazovi integriranja rodne ravnopravnosti u univerzitetskoj zajednici. Protiv rodno zasnovanog nasilja“, na Univerzitetu u Tuzli 15.12.2022. godine. Knjigu su uredile prof. dr. Zilka Spahić Šiljak, prof. dr. Jasna Kovačević i prof. dr. Jasmina Husanović, a nastala je na temelju prvog regionalnog istraživanja o rodno zasnovanom nasilju u akademskim zajednicama, provedenog u okviru projekta UNIGEM. Promociju su organizovali Vijeće za rodnu ravnopravnost UNTZ i TPO fondacija iz Sarajeva koja projekat UNIGEM provodi u partnerstvu sa 19 univerziteta iz Bosne i Hercegovine, Crne Gore, Hrvatske i Srbije uz podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva.

Sveučilište u Zagrebu na Pravnom fakultetu (PFZG) povodom kampanje “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” organizuje online radionicu, studentsku debatu i pub kviz s ciljem prevencije i borbe protiv rodno zasnovanog nasilja. Događaji su organizovani u sklopu UNIGEM projekta, u saradnji sa TPO fondacijom, koja projekat provodi u partnerstvu sa 19 univerziteta iz BiH i regije (Crna Gora, Hrvatska i Srbija) uz finansijsku podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva.

Kampanja “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” na Univerzitetu u Novom Sadu započela je predavanjem “Osnovni pojmovi i termini rodnih studija-izazovi kontekstualizacije i lokalizacije”, nastavljena je tribinom “Rodno zasnovano nasilje i femicid-odgovornost i značaj medija”, a organizovani su i promocija knjige “Žene u prostituciji u Republici Srbiji”, te radionica “Muškarci protiv nasilja nad ženama”. Aktivnosti su provedene sa ciljem podizanja svijesti o rodno zasnovanom nasilju i značaja prevencije femicida, u sklopu projekta UNIGEM koji TPO fondacija implementira u partnerstvu sa 19 univerziteta iz BiH i regiona, uključujući UNS, uz finansijsku podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva.

Na Univerzitetu u Banjoj Luci (UNBL) u srijedu, 14. decembra 2022., održana je promocija publikacije “Izazovi integriranja rodne ravnopravnosti u univerzitetskoj zajednici: Protiv rodno zasnovanog nasilja”, koju su uredile Zilka Spahić Šiljak, Jasna Kovačević i Jasmina Husanović. Publikacija donosi rezultate regionalnog istraživanja, prvog u oblasti rodne ravnopravnosti na univerzitetima, koje je obuhvatilo partnerske institucije iz Bosne i Hercegovine, Crne Gore, Hrvatske i Srbije projekta “Uvođenje rodne perspektive na univerzitete / University and Gender Mainstreaming – UNIGEM”, koji provodi TPO fondacija, a podržava Vlada Ujedinjenog Kraljevstva.

Povodom obilježavanja kampanje “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” projekta UNIGEM, 01.12.2022. u čitaonici Fakulteta političkih nauka Univerziteta u Sarajevu (UNSA) održan je okrugli stol na temu „Žene, muškarci i patrijarhat“. Teoretski osvrt na temu, uz perspektivu vlastitih iskustava, dali su učesnici/e okruglog stola: prof. dr. Asim Mujkić, prof. dr. Belma Buljubašić, doc. dr. Hazim Begagić i doc. dr. Medina Mujić, a okrugli stol je moderirala prof. dr. Valida Repovac Nikšić. Događaju su prisustvovali studenti i profesori Fakulteta političkih nauka UNSA, a organizirali su ga Vijeće za rodnu ravnopravnost UNSA i TPO fondacija.

Laboratorija za istraživanje roda (GenLab) Instituta za filozofiju i društvenu teoriju Univerziteta u Beogradu 02. decembra 2022. organizovala je radionicu “Mapiranje rodno zasnovanog nasilja u regionu: Istraživanja o akušerskom nasilju u Bosni i Srbiji” u sklopu kampanje “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” projekta UNIGEM, koji regionalno provodi TPO fondacija iz Sarajeva sa 19 partnerskih univerziteta, a finansijski podržava Vlada Ujedinjenog Kraljevstva.

Veliki napredak je postignut u uspostavi mehanizama za rodnu ravnopravnosti i usvajanju GAP-a, ali je sada prioritet vršiti redovit monitoring da se vidi tok provedbe, kao i ključne prepreke. Na Univerzitetu u Banjoj Luci je 14.12.2022. održana radionica sa Savjetodavnim odborom za rodnu ravnopravnost koji predvodi prof. Ivana Zečević.

Komičar Sead Hrustanović u videu “Crtice iz porodičnog života” predstavlja: Šta je nama gender? Majčina je zadnja! Može li i ona kafu platiti? Šta je ručku? Situacije koje će nam se učiniti poznatima i u kojima smo se svi našli, Sead donosi i predstavlja na jedinstven način, koji će vas zainteresovati i potaknuti na dalje razmišljanje o rodnoj ravnopravnosti.

Obilježavanje kampanje “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” na Internacionalnom univerzitetu Travnik (IUT) obuhvatilo je više aktivnosti – promociju knjige, radionice, edukacije, sa ciljem pokazivanja odgovornosti prema problemima koje uzrokuje rodno zasnovano nasilje, te potrebi osiguranja poštovanja ljudskih prava. Aktivnosti su organizovane u sklopu projekta UNIGEM koji TPO fondacija provodi u sradanji sa 19 regionalnih institucionalnih partnera, uključujući IUT, uz finansijsku podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva, i sa ciljem uvođenja rodnih perspektiva i politika u regionalnu akademsku zajednicu.

Fondacija “Izvor nade” realizovala je aktivnosti povodom kampanje „16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost“ u sklopu studentskog projekta “Ne žmiri vol. 2”, kojim se želi istaći problem rodno zasnovanog nasilja u bh. društvu i pozvati na informisanje i rad na rješavanju ovog sveprisutnog problema. Aktivnosti su realizovane u sklopu projekta UNIGEM koji TPO fondacija iz Sarajeva provodi u saradnji sa 19 univerziteta u BiH, Crnoj Gori, Hrvatskoj i Srbiji, uz finansijsku podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva.

Povodom kampanje „16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost“ koja je trajala od 25.11. do 10.12. ove godine, studentice Međureligijskog studija i izgradnje mira sprovele su studentski projekat o temi “Islamski i kršćanski teološki diskursi o prepoznavanju i prevenciji nasilja nad ženama”. Aktivnosti su realizovane u sklopu projekta UNIGEM koji TPO fondacija provodi u saradnji sa 19 univerziteta u BiH, Crnoj Gori, Hrvatskoj i Srbiji, uz finansijsku podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva.

Pod motom “Progledaj, govori protiv nasilja” u sklopu kampanje “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” TPO fondacija iz Sarajeva organizovala je preko 80 događaja u partnerstvu sa 19 univerziteta iz Bosne i Hercegovine, Crne Gore, Hrvatske i Srbije u okviru projekta UNIGEM. Projekt “Uvođenje rodne perspektive na univerzitete / University and Gender Mainstreaming (UNIGEM)” ima za cilj da izgradi etos rodne ravnopravnosti u visokom obrazovanju kroz razvoj politike i senzibilizaciju nastavnog osoblja i studentske populacije u vezi s temama rodno zasnovanog nasilja i seksualnog uznemiravanja, a finansijski ga podržava Vlada Ujedinjenog Kraljevstva.

Kao podrška globalnoj, a u okviru kampanje “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” projekta UNIGEM koji TPO fondacija realizuje u saradnji sa 19 univerziteta iz BiH i regije, Univerzitet Sarajevo School of Science and Technology (SSST) organizovao je svojevrsni pokret o svim relevantnim pitanjima koja se tiču rodne ravnopravnosti širom Kampusa, koji je okupio profesore_ice, studente_ice i aktiviste_ice, s ciljem pozivanja na prevenciju i eliminaciju nasilja nad ženama i djevojčicama u svim njihovim oblicima i različitostima. Kampanja je uključila i ukazivanje na važnost primjene rodno osvještenih politika na Univerzitetu propagirajući Akcioni plan za ravnopravnost spolova kao prvi korak u promjeni sistema.

Povodom završetka kampanje “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost 2022.” koja se održava u periodu od 25. novembra do 10. decembra, TPO Fondacija iz Sarajeva u petak, 09.12.2022. organizovala je panel diskusiju na temu važnosti obrazovanja za ljudska prava i povezivanje sa praksom, u prostorijama Centra za interdisciplinarne studije “Prof. dr. Zdravko Grebo” Univerziteta u Sarajevu (UNSA). Učesnici_e panela bili su studenti_ce Evropskog regionalnog mastera Demokratija i ljudska prava u Jugoistočnoj Evropi UNSA-e, Delila Islamović i Slobodan Golubović, a panel diskusiju je moderirala projektna koordinatorica TPO Fondacije Ivana Kulić.

U sklopu kampanje “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” na Univerzitetu „Džemal Bijedić“ u Mostaru (UNMO) održane su različite aktivnosti s ciljem podizanja nivoa svijesti o problemima rodno zasnovanog nasilja i diskriminacije. Aktivnosti su organizovane i realizovane u sklopu projekta “Uvođenje rodno osviještenih politika u visoko obrazovanje/University and gender mainstreaming (UNIGEM)” koji TPO fondacija provodi u partnerstvu sa 19 univerziteta iz BiH, Crne Gore, Hrvatske i Srbije, s ciljem osiguranja integriteta i kvaliteta u visokom obrazovanju.

Na Fakultetu društvenih znanosti Sveučilišta Hercegovina 10. decembra 2022., promovirano je prvo regionalno i multidisciplinarno istraživanje o rodno zasnovanom nasilju u akademskim zajednicama, provedeno u sklopu projekta UNIGEM i predstavljeno u naučnoj publikaciji „Izazovi integracije rodne ravnopravnosti u sveučilišnoj zajednici: Protiv rodno uvjetovanog nasilja“ koju su uredile prof. dr. Zilka Spahić Šiljak, prof. dr. Jasna Kovačević i prof. dr. Jasmina Husanović. Istraživanje je provedeno na svim partnerskim institucijama projekta koji TPO fondacija provodi u Bosni i Hercegovini, Hrvatskoj, Srbiji i Crnoj Gori, sa ciljem izgradnje etosa rodne ravnopravnosti u visokom obrazovanju.

Centar za ravnopravnost splova Univerziteta u Bihaću na Pravnom fakultetu Univerziteta u Bihaću 09.12.2022. godine upriličio je Centralni događaj kampanje “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” projekta UNIGEM i Okrugli sto na temu nasilja nad ženama. Učešće u događaju su uzeli student_ce Pravnog fakulteta Univerziteta u Bihaću, koji_e su uz mentorstvo koordinatorice Centra za ravnopravnost spolova UNBI prof. dr. sc. Jasmine Bešlagić održali i prigodnu prezentaciju, te moderirali_e Okruglim stolom.

Prekinuti šutnju o rodno zasnovanom nasilju informiranjem akademske zajednice i generalno javnosti o alarmantnoj situaciji, te širenje svijesti o obimu problema vodilje su kampanje “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” provedene na Sveučilištu Hercegovina (SVEHER) u okviru projekta UNIGEM, koji TPO fondacija realizuje u partnerstvu sa 19 univerziteta iz Bosne i Hercegovine, Crne Gore, Hrvatske i Srbije uz finansijsku podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva.

Kampanju “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” Univerzitet u Zenici (UNZE) obilježava serijom tribina o ženama u savremenim bh umjetničkim praksama. Održano je i predavanje o važnosti rodne ravnopravnosti, psihološkim posljedicama rodne neravnopravnosti i oblicima rodno zasnovanog nasilja. Aktivnosti su realizovane u sklopu projekta UNIGEM koji TPO fondacija provodi u saradnji sa 19 univerziteta u BiH, Crnoj Gori, Hrvatskoj i Srbiji, uz finansijsku podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva.

U sklopu kampanje “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” 6. decembra 2022. održana je panel diskusija “Pričajmo o rodno osjetljivom jeziku” na Fakultetu političkih nauka Univerziteta u Banjoj Luci (UNIBL). Panel diskusija je orgnizovana putem Savjetodavnog odbora za rodnu ravnopravnost UNIBL, u okviru projekta UNIGEM koji finansira Vlada Ujedinjenog Kraljevstva, a TPO fondacija iz Sarajeva provodi u partnerstvu sa 19 univerziteta u BiH i regiji (Crna Gora, Hrvatska i Srbija), među kojima je i UNIBL.

Univerzitet u Sarajevu (UNSA) u periodu od 25.11. do 10.12.2022. obilježava kampanju “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” projekta UNIGEM. U organizaciji TPO fondacije i Vijeća za rodnu ravnopravnost UNSA-e održane su brojne radionice i predavanja, izložba, okrugli sto, promocija knjige, posvećeni kulturi rodne ravnopravnosti i aktivnom angažmanu u borbi protiv nasilja. Studenti i studentice dobili_e su priliku da se dodatno educiraju i aktivno učestvuju u svim aktivnostima, te kreiraju sopstvene prateće kampanje.

U četvrtak, 1. decembra 2022., na Univerzitetu u Beogradu (UNBG) održana je promocija knjige “Izazovi integriranja rodne ravnopravnosti u univerzitetskoj zajednici: Protiv rodno zasnovanog nasilja”, koju su uredile Zilka Spahić Šiljak, Jasna Kovačević i Jasmina Husanović. Knjiga donosi rezultate regionalnog istraživanja, prvog u oblasti rodne ravnopravnosti na univerzitetima, koje je obuhvatilo partnerske institucije iz Bosne i Hercegovine, Crne Gore, Hrvatske i Srbije. Istraživanje je dio projekta “Uvođenje rodne perspektive na univerzitete / University and Gender Mainstreaming – UNIGEM”, koji provodi TPO fondacija, a podržava Vlada Ujedinjenog Kraljevstva.

Univerzitet Donja Gorica (UDG), institucionalni partner projekta UNIGEM, koji TPO fondacija iz Sarajeva provodi sa još 18 institucija u BiH, Crnoj Gori, Hrvatskoj i Srbiji uz podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva sa ciljem orodnjavanja visokog obrazovanja i uspostavljanja mehanizama za rodnu ravnopravnost na fakultetima, organizovao je niz aktivnosti u sklopu obilježavanja kampanje “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost”.

Povodom završetka kampanje “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost 2022.” koja se održava u periodu od 25. novembra do 10. decembra, TPO Fondacija iz Sarajeva organizuje panel diskusiju na temu Važnosti obrazovanja za ljudska prava i povezivanje sa praksom, u prostorijama Centra za interdisciplinarne studije “prof.dr.Zdravko Grebo” (Zmaja od Bosne 8, Sarajevo). Panel diskusija će se održati u petak 09.12.2022. sa početkom u 14:00 časova.

U punoj sali Nastavničkog fakulteta Univerziteta “Džemal Bijedić” u Mostaru promovirano je prvo regionalno istraživanje o rodno zasnovanom nasilju u akademskim zajednicama, prezentirano u knjizi “Izazovi integriranja rodne ravnopravnosti u univerzitetskoj zajednici: Protiv rodno zasnovanog nasilja” koju su uredile prof. dr. Zilka Spahić Šiljak, prof. dr. Jasna Kovačević i prof. dr. Jasmina Husanović. Promociji su prisustvovali_e predstavnici_e akademske zajednice, te brojni studenti i studentice koji_e su pokazali_e veliki interes za teme rodne ravnopravnosti.

Na Pravnom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu 24.11.2022. održana je promocija publikacije „Izazovi integrisanja rodne ravnopravnosti u univerzitetskoj zajednici: Protiv rodno zasnovanog nasilja“. Knjiga je nastala kao rezultat multidiciplinarnog istraživanja provedenog u okviru projekta UNIGEM u kojem učestvuje 19 univerziteta iz Bosne i Hercegovine, Srbije, Crne Gore i Hrvatske, među kojima je i UES, a koji provodi TPO fondacija iz Sarajeva uz finansijsku podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva.

U okviru kampanje “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” 05. i 06. decembra 2022. studenti_ce Pravnog fakulteta Univerziteta u Bihaću (UNBI) upriličili su posjete Pedagoškom fakultetu i Islamskom pedagoškom fakultetu UNBI, kao i JU Medicinskoj školi Bihać, JU Mješovitoj elektrotehničkoj i drvoprerađivačkoj srednjoj školi, te Richmond Parku Međunarodnoj osnovnoj školi i koledžu. Cilj posjeta bila je edukacija o važnosti problema – rodno zasnovanog nasilja i rodne neravnopravnosti, kao i pronalaska potencijalnih rješenja za njihovu prevenciju i uspostavu rodne ravnopravnosti. Edukativne posjete organizovao je Centar za ravnopravnost spolova UNBI, u sklopu regionalnog projekta UNIGEM, i u saradnji sa TPO fondacijom, koja projekat provodi u partnerstvu sa 19 univerziteta iz BiH i regije, uključujući Univerzitet u Bihaću, uz podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva. U razmjeni je učestvovalo preko 100 studenata_tica, učenika_ica i nastavnika_ca.

Filozofski fakultet Univerziteta u Sarajevu 01. decembra 2022. priredio je izložbu studentskih radova u okviru kampanje “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” projekta UNIGEM s ciljem poticanja na prevenciju i eliminaciju nasilja prema ženama i djevojkama, te podizanja svijesti javnosti o potrebi aktivnog angažmana u toj borbi. Izložba će biti postavljena u holu Fakulteta do kraja trajanja Kampanje, do 10. decembra 2022. kada se obilježava Međunarodni dan ljudskih prava. Organizovana je i prateća radionica, razgovor sa studentima i studenticama koji/e su sudjelovali/e u realizaciji izložbe.

Paralelno sa globalnom kampanjom “16 dana aktivizma protiv rodno uvjetovanog nasilja”, u okviru projekta UNIGEM (University and Gender Maintreaming) koji provodi TPO fondacija iz Sarajeva, na Sveučilištu u Rijeci održane su aktivnosti kojima su se, u suradnji nastavnog i stručnog osoblja te studenata i studentica, obilježili Međunarodni dan borbe protiv nasilja nad ženama i Međunarodni dan osoba s invaliditetom.

Univerzitet u Istočnom Sarajevu održao je tri predavanja i tri radionice na Filozofskom fakultetu posvećene obilježavanju kampanje “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” projekta UNIGEM, koju TPO fondacija iz Sarajeva pored ove partnerske institucije, provodi skupa sa još 18 univerziteta u BiH i regiji uz finansijsku podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva, pod motom “Progledaj, govori protiv nasilja”. Kampanjom se, u periodu od 25. novembra do 10. decembra 2022., uz opšti cilj podizanja svijesti javnosti o potrebi aktivnog angažmana u borbi protiv nasilja, naglasak stavlja i na važnost javnog govora o prisustvu rodno zasnovanog nasilja u akademskoj zajednici.

Monitoring i evaluacija Gender akcionih planova (GAP) na univerzitetima je iznimno važna u orodnjavanju univerzitetske zajednice, njene kulture i programa. Da bi se partnerskim univerzitetima projekta UNIGEM pomoglo da prate implementaciju svojih GAP-ova, akademske direktorice UNIGeRC-a, prof. dr. Zilka Spahić Šiljak i prof. dr. Jasna Kovačević održale su 05.12.2022. radionicu sa članovima i članicama Savjetodavnog odbora za rodnu ravnopravnost Sarajevo School Science and Technology (SSST).

Sarajevo School of Science and Technology 05.12.2022. godine upriličilo je promociju knjige “Izazovi integriranja rodne ravnopravnosti u univerzitetskoj zajednici, koju su uredile prof. dr. Zilka Spahić Šiljak, prof. dr. Jasna Kovačević i prof. dr. Jasmina Husanović. Knjiga je rezultat obimnog istraživanja sprovedenog u sklopu projekta UNIGEM (Univesity and Gender Mainstreaming) koji TPO fondacija provodi u partnerstvu sa 19 univerziteta u BiH i regiji, i publicirana je uz podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva, koja ujedno finansira projekt UNIGEM.

U okviru kampanje “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” projekta UNIGEM na Univerzitetu u Tuzli (UNTZ) održane su promocija knjige dr. Zlatana Hrnčića pod naslovom “Nasilje nad trudnicama u Bosni i Hercegovini” i istoimena radionica, te radionica poznatog bh novinara Nikole Vučića o razumijevanju muškosti i rodnoj odgovornosti. U petak, 2. decembra, u organizaciji Vijeća za rodnu ravnopravnost UNTZ, Muzeja književnosti i pozorišne umjetnosti Bosne i Hercegovine, Centra za kulturu Tuzla i TPO fondacije upriličeno je otvorenje izložbe “Bez sebe – Drama svakidašnjeg u govoru bosanskih žena”. Do 10. decembra, ujedno i završetka Kampanje, UNTZ organizovao je i spektar drugih aktivnosti posvećenih borbi protiv nasilja.

Univerzitet u Novom Sadu (UNS) mnoštvom aktivnosti obilježava kampanju “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” projekta UNIGEM u periodu od 25.11. do 10.12.2022., i na taj način se pridružuje globalnoj kampanji koja se obilježava u preko 180 svjetskih zemalja. Interesantnim i edukativnim događajima- radionicama, tribinama, predavanjima i promocijama, UNS će doprinijeti podizanju nivoa svijesti javnosti o potrebi aktivnog angažmana u borbi protiv rodno zasnovanog nasilja.

U periodu od 29. do 30. novembra 2022. Debatni klub “Alkibijad” je u saradnji sa Univerzitetom u Banja Luci (UNIBL) i TPO fondacijom obilježio kampanju “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” projekta UNIGEM koji TPO fondacija provodi regionalno u partnerstvu sa 19 univerziteta iz Bosne i Hercegovine, Crne Gore, Hrvatske i Srbije uz podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva. Slogan Kampanje za 2022. je “Progledaj, govori protiv nasilja”.

Univerzitet u Bihaću 30. novembra 2022. na Islamskom pedagoškom fakultetu promovisao je prvo regionalno istraživanje o rodnoj ravnopravnosti u akademskim zajednicama provedeno u okviru projekta UNIGEM koji TPO fondacija, uz podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva, provodi sa 19 univerziteta u BiH i regiji, uključujući institucionalnog partnera, UNBI. Istraživanje je prezentirano u naučnoj publikaciji “Izazovi integriranja rodne ravnopravnosti u univerzitetskoj zajednici: Protiv rodno zasnovanog nasilja“, a promociju je upriličio Centar za ravnopravnost spolova Univerziteta u Bihaću.

Sveučilište u Mostaru 22. novembra 2022. promoviralo je prvo regionalno istraživanje o rodno zasnovanom nasilju (RZN) u akademskim zajednicama, prezentirano u publikaciji „Izazovi integracije rodne ravnopravnosti u sveučilišnoj zajednici: Protiv rodno uvjetovanog nasilja“, koju su uredile prof. dr. Zilka Spahić Šiljak, prof. dr. Jasna Kovačević i prof. dr. Jasmina Husanović. Istraživanje je provedeno u BiH, Crnoj Gori, Hrvatskoj i Srbiji, na 18 partnerskih univerziteta projekta UNIGEM, koji implementira TPO fondacija iz Sarajeva, uz finansijsku podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva, s ciljem prevencije i borbe protiv rodno zasnovanog nasilja, diskriminacije i seksualnog uznemiravanja, te osiguranja integriteta i kvaliteta u visokom obrazovanju.

Promocije naučne publikacije „Izazovi integrisanja rodne ravnopravnosti u univerzitetskoj zajednici: Protiv rodno zasnovanog nasilja“ u kojoj su predstavljeni rezultati prvog regionalnog istraživanja o rodno zasnovanom nasilju u akademskim zajednicama sprovedenog u sklopu projekta UNIGEM, održane su 10. i 21. novembra 2022. na Filološkom fakultetu UGC i na Fakultetu političkih nauka UCG.

U utorak, 29. novembra 2022., na Univerzitetu u Zenici (UNZE) održana je promocija knjige “Izazovi integriranja rodne ravnopravnosti u univerzitetskoj zajednici: Protiv rodno zasnovanog nasilja”, koja donosi rezultate velikog, regionalnog istraživanja provedenog u sklopu projekta “University and Gender Mainstreaming (UNIGEM)”. Istraživanje je obuhvatilo je 4754 ispitanika_ce, uključujući nastavno i administrativno osoblje, kao i studente_ce sa svih partnerskih univerziteta. Za interpretaciju prikupljenih podataka, istraživači_ce su koristile_i najsavremeniji naučni multidisciplinarni pristup.

Povodom obilježavanja kampanje „16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost“ Univerzitet u Banjoj Luci (UNIBL), putem Savjetodavnog odbora za rodnu ravnopravnost Univerziteta, u periodu od 25. novembra do 10. decembra 2022.organizuje niz radionica i događaja posvećenih tematici rodne ravnopravnosti i sprečavanju rodno zasnovanog uznemiravanja i seksualnog nasilja. Aktivnosti se realizuju u okviru projekta UNIGEM (University and Gender Mainstreaming), koji finansijski podržava Vlada Ujedinjenog Kraljevstva, a koji TPO fondacija iz Sarajeva provodi u partnerstvu sa 19 univerziteta u BiH i regiji (Crnoj Gori, Hrvatskoj i Srbiji), uključujući partnersku instituciju – Univerzitet u Banjoj Luci.

U organizaciji Centra za ravnopravnost spolova Univerziteta u Bihaću 28. novembra 2022. održano je predstavljanje publikacije “Nasilje nad trudnicama u Bosni i Hercegovini – porodica, zdravstveni sistem i radni odnosi ” autora dr. sc. Zlatana Hrnčića i istonaslovljena radionica. Događaj je organizovan u sklopu kampanje “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost”, koju TPO fonacija provodi u partnerstvu sa 19 univerziteta iz BiH i regije, okviru projekta UNIGEM koji finansira Vlada Ujedinjenog Kraljevstva. Moderatorica promocije i istoimene radionice bila je dr. sc. Jasmina Bešlagić, koordinatorica Centra za ravnopravnost spolova Univerziteta u Bihaću.

Univerzitet u Sarajevu (UNSA) pridružuje se sprovođenju globalne kampanje „16 dana aktivizma“ koja se svake godine obilježava od 25. novembra do 10. decembra. Moto ovogodišnje kampanje partnerskih univerziteta UNIGEM projekta je “Progledaj, govori protiv nasilja“ čime se stavlja naglasak na važnost javnog govora o prisustvu rodno zasnovanog nasilja u akademskoj zajednici. U skladu s tim, jedna od prvih aktivnosti UNSA- u sklopu Kampanje je i kreiranje informativnog videa sa univerzitetskim profesorima o prisustvu rodno zasnovanog nasilja te važnosti implementacija rodnih politika.

TPO fondacija danas je najavila aktivnosti kampanje “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” koja počinje 25. novembra i traje do 10. decembra 2022. kao važan segment projekta UNIGEM (University and Gender Mainstreaming), koji finansijski podržava Vlada Ujedinjenog Kraljevstva, i koji se realizuje u partnerstvu sa 19 univerziteta u BiH i regiji (Crnoj Gori, Hrvatskoj i Srbiji). Svečano je otvorena i izložba “Znaš li?”, sačinjena od deset plakata koji sadržavaju poruke najčešćih oblika rodno zasnovanog nasilja (RZN) na univerzitetima, i koja će do kraja Kampanje biti izložena na Kampusu UNSA-e.

TPO fondacija organizuje konferenciju za medije u četvrtak, 24.11.2022. u 12:00 sati na kojoj će predstaviti aktivnosti, koje će se u sklopu projekta UNIGEM održati na 19 partnerskih univerziteta, povodom kampanje “16 dana aktivizma za rodnu ravnopravnost” za 2022. godinu. Isti dan, nakon konferencije bit će upriličeno svečno otvorenje izložbe pod nazivom “Znaš li?” na uređenoj šetnici Kampusa UNSA-e, čije poruke upućuju na neke od najčešćih oblika rodno zanovanog nasija (RZN) na univerzitetima.

Na Internacionalnom univerzitetu Travnik (IUT) u Travniku 04. novembra 2022. Promovisano je prvo regionalno istraživanje o rodno zasnovanom nasilju (RZN) u akademskim zajednicama, objedinjeno u knjizi “Izazovi integriranja rodne ravnopravnosti u univerzitetskoj zajednici: Protiv rodno zasnovanog nasilja” koju su uredile prof. dr. Zilka Spahić Šiljak, prof. dr. Jasna Kovačević i prof. dr. Jasmina Husanović. Promociji su prisustvovali_le predstavnici_ce akademske zajednice, nevladinog sektora, studenti i studentice, te medijske kuće. Istraživanje je provedeno u okviru projekta UNIGEM (University and Gender Mainstreaming) koji finansira Vlada Ujedinjenog Kraljevstva, provodi TPO fondacija iz Sarajeva u pratnerstvu sa 19 univerziteta iz regije, a njegovi rezultati pokazuju da treba osnaživati ljude u akademskoj zajednici da prepoznaju RZN i da reaguju kada ga prepoznaju.

U Rektoratu Univerziteta u Novom Sadu 31. oktobra 2022. održana je promocija knjige “Izazovi integrisanja rodne ravnopravnosti u univerzitetskoj zajednici: Protiv rodno zasnovanog nasilja” u kojoj su objednjineni rezultati prvog regionalnog istraživanja o rodno zasnovanom nasilju u akademskim zajednicama, provedeni na 18 univerziteta u Bosni i Hercegovini, Crnoj Gori, Hrvatskoj i Srbiji. Istraživanje je realizovano u okviru projekta UNIGEM (University and Gender Mainstreaming) koji finansira Vlada Ujedinjenog Kraljevstva, a provodi TPO fondacija iz Sarajeva u partnerstvu sa 19 univerziteta u regiji, sa ciljem prevencije i borbe protiv rodno zasnovanog nasilja, diskriminacije i seksualnog uznemiravanja, te osiguranja integriteta i kvaliteta u visokom obrazovanju.

TPO fondacija iz Sarajeva je danas, u saradnji sa Univerzitetom u Sarajevu, održala promociju knjige o rezultatima prvog regionalnog istraživanja o rodno zasnovanom nasilju u akademskim zajednicama, koje je provedeno na 18 univerziteta u Bosni i Hercegovini, Crnoj Gori, Hrvatskoj i Srbiji. Istraživanje “Izazovi integriranja rodne ravnopravnosti u univerzitetskoj zajednici: Protiv rodno zasnovanog nasilja” realizovano je u okviru projekta UNIGEM (University and Gender Mainstreaming) koji finansira Vlada Ujedinjenog Kraljevstva, i koji predstavlja stratešku opredijeljenost univerziteta da uvođenjem rodne perspektive osiguraju rodnu ravnopravnost i siguran ambijent za nastavnike i nastavnice te studente i studentice na univerzitetima u Bosni i Hercegovini i regiji.

TPO fondacija iz Sarajeva će u saradnji sa Univerzitetom u Sarajevu održati promociju knjige o rezultatima prvog regionalnog istraživanja o rodno zasnovanom nasilju u akademskim zajednicama, koje je provedeno na 18 univerziteta u Bosni i Hercegovini, Crnoj Gori, Hrvatskoj i Srbiji. Promocija će se održati u ponedjeljak, 31. oktobra 2022., sa početkom u 12:00 sati u svečanoj sali Rektorata Univerziteta u Sarajevu.

U organizaciji TPO fondacije iz Sarajeva i Ekumenske inicijative žena iz Omiša danas, 8. oktobra 2022., u Centru za interdisciplinarne studije prof. dr. Zdravko Grebo u Sarajevu uručeni su certifikati za polaznice prve online FER škole “Feminizam i religija” i njene generacije 2021/2022. Diplomantice, odvažne žene, akademski su propitivale društvenu stvarnost u kojoj žive, svoja uvjerenja, stavove, znanja i prakse o ljudskim pravima i slobodama, te istraživale na koji način rodni stereotipi oblikuju živote žena i muškaraca u porodici i društvu. Predstavljen je i program novog ciklusa FER škole, zimskog semestra 2022/2023.

U nastavku pogledajte set od šest video uradaka o Nesvjesnoj pristrasnosti koji je pripremio Univerzitet Sarajevo School of Science and Technology (SSST), jedan od partnerskih univerziteta u okviru projekta UNIversity and Gender Mainstreaming (UNIGEM). Saradnici i saradnice sa SSST-a su vrijedno radili na izradi materijala tokom mjeseca maja 2022. godine. Materijali su prvi put korišteni na UNIGEM-ovoj Ljetnoj školi u Mostaru (31.08.-02.09.2022.) u svrhu predstavljanja fenomena nesvjesne pristrasnosti u univerzitetskim zajednicama.

Imamo li odvažnosti propitivati vlastita vjerovanja, svjetonazore i prakse? Imamo li snage ustati protiv strukturalnog nasilja koje provode patrijarhalne institucije kako sekularne, tako i religijske? Jesmo li spremni čuti drugačiju perspektivu i omogućiti da se uvaži drugačije mišljenje - makar se i ne slagali s njim? Jesmo li spremni uvažiti ljudsku slobodu i pravo osobe da vjeruje ili ne vjeruje, da pita, sumnja i traga za odgovorima? Može li se biti feminist/ica i vjernik/ca?

Kliknite ovdje da preuzmete poziv.

Fondacija TPO iz Sarajeva u saradnji sa Sveučilištem u Mostaru (SUM) u okviru projekta University and Gender Mainstreaming (UNIGEM) od 31.8. do 2. 9. 2022. održala je Trening o nesvjesnoj pristranosti na Pravnom fakultetu SUM-a. Tokom tri dana treninga učesnice i učesnici, (univerzitetsko nastavno i administrativno osoblje s 19 partnerskih institucija) imali su priliku čuti predavanja i učestvovati u praktičnim vježbama profesora dr. Melisse Jones Briggs i dr. Dana Miltona Kleina s Univerziteta Stanford (SAD). Projekt University and Gender Mainstreaming (UNIGEM) predstavlja opredijeljenost univerziteta da uvođenjem rodne perspektive osiguraju rodnu ravnopravnost i siguran ambijent za nastavnike i nastavnice te studente i studentice na univerzitetima u Bosni i Hercegovini i regiji. Projekt u potpunosti finansira Vlada Ujedinjenoga Kraljevstva, a projektni parnteri su univerziteti/sveučilišta iz Bosne i Hercegovine, Hrvatske, Srbije i Crne Gore.

Radno mjesto: koordinator-ica / puno radno vrijeme
Datum početka: 05. 09. 2022.
Trajanje: 12 mjeseci (uz mogućnost produljenja angažmana)
Mjesto: Sarajevo, Bosna i Hercegovina (BiH)


Kliknite ovdje da preuzmete dokument.

Tokom maja i juna 2022. godine održalo se šest edukacija za nenastavno osoblje pod nazivom „Rodno osviještene politike na organizacionim jedinicama Univerziteta u Sarajevu“ u organizaciji Vijeća za rodnu ravnopravnost UNSA i UNIGeRC-a. Predavačice su bile profesorice sa Univerziteta u Sarajevu, koje su i članice Vijeća za rodnu ravnopravnost UNSA, a obuku je prošlo ukupno 60 osoba sa gotovo svih organizacionih jedinica UNSA. 16. juna 2022. je održana posljednja u nizu edukacija koju je vodila prof. dr. Ajla Demiragić sa Filozofskog fakulteta Univerziteta u Sarajevu, a na radionici su učestvovali/e predstavnici/e Instituta za istraživanje zločina protiv čovječnosti i međunarodnog prava, Instituta za historiju, Instituta za jezik i Muzičke akademije.

U Rektoratu Univerziteta u Beogradu je u utorak i srijedu, 7. i 8. juna 2022., održan trening pod nazivom Rodna ravnopravnost u praksi obrazovnih i naučnoistraživačkih institucija, kojem su prisustvovali predstavnici i predstavnice partnerskih institucija koje učestvuju u projektu UNIGEM. Pozdravne riječi su prisutnima uputili dr. Luka Glušac, pomoćnik direktorice Instituta za filozofiju i društvenu teoriju Univerziteta u Beogradu, dr. Vladimir Mikić, generalni sekretar Univerziteta u Beogradu, i prof. dr. Zilka Spahić Šiljak, programska direktorica TPO fondacije iz Sarajeva.

TPO Fondacija je 2018. godine uspostavila Program SAPERE BiH, prvi u Bosni i Hercegovini koji razvija kritičko mišljenje, prema P4C metodi – filozofija za djecu. Program je prvenstveno namijenjen nastavnicima i učenicima osnovnih i srednjih škola u BiH. Kako bi doprinijela pozitivnim promjenama u obrazovnom sustavu BiH, TPO Fondacija je uspostavila suradnju sa SAPERE Institutom u Londonu i započela obuku 12 nastavnika koji su potom certificirani za držanje TOT treninga (trening za trenere).

U sklopu aktivnosti Vijeća za rodnu ravnopravnost UNSA i Univerzitetskog gender resursnog centra (UNIGeRC), 13. juna 2022. održala se edukacija za nenastavno osoblje. Edukaciju je vodila prof. dr. Marija Lučić – Ćatić, sa Fakulteta za kriminalistiku, kriminologiju i sigurnosne studije UNSA, članica Vijeća za rodnu ravnopravnost UNSA, a na radionici su učestvovali/e predstavnici/e Poljoprivredno-prehrambenog fakulteta, Mašinskog fakulteta, Prirodno-matematičkog fakulteta, Šumarskog fakulteta, Arhitektonskog fakulteta i Fakulteta za saobraćaj i komunikacije.

U sklopu aktivnosti Vijeća za rodnu ravnopravnost UNSA i Univerzitetskog gender resursnog centra (UNIGeRC), 07. juna 2022. održala se edukacije za nenastavno osoblje pod nazivom „Rodno osviještene politike na organizacionim jedinicama Univerziteta u Sarajevu“ tokom kojih su se predstavile osnove koncepta rodno zasnovanog nasilja i diskriminacije, te seksualnog uznemiravanja. Edukaciju je vodila prof. dr. Valida Repovac Nikšić, profesorica na Fakultetu političkih nauka UNSA, članica Vijeća za rodnu ravnopravnost UNSA. Predstavnice Akademije likovnih umjetnosti i Akademija scenskih umjetnosti su učestvovale na radionici.

Prof. dr. Alija Kožljak, koordinator projekta UNIGEM za Internacionalni univerzitet Burč (IBU), gostovao je u petak, 3. juna 2022., na Radio Sarajevu, kada je predstavio spomenuti projekat, njegove ciljeve, dosadašnje rezultate te predstojeće aktivnosti. Radi se o projektu čiji je cilj ojačati kapacitete državnih i privatnih univerziteta u BiH, Crnoj Gori, Hrvatskoj i Srbiji za borbu protiv rodno uvjetovanog nasilja i seksualnog uznemiravanja. U projektu učestvuje osmanaest univerziteta, koji su potpisivanjem Memoranduma o saradnji potvrdili svoju stratešku opredijeljenost da uvođenjem rodne perspektive osiguraju rodnu ravnopravnost i siguran ambijent za nastavnike i nastavnice, te studente i studentice.

U sklopu aktivnosti Vijeća za rodnu ravnopravnost UNSA i Univerzitetskog gender resursnog centra (UNIGeRC), 06. juna 2022. održala se edukacija za nenastavno osoblje pod nazivom „Rodno osviještene politike na organizacionim jedinicama Univerziteta u Sarajevu2. Edukaciju je vodila prof. dr. Amila Ždralović, profesorica na Pravnom fakultetu UNSA, članica Vijeća za rodnu ravnopravnost UNSA. Ova edukacija se realizovala za predstavnice/ke sa Fakulteta zdravstvenih studija, Farmaceutskog fakulteta, Medicinskog fakulteta, Stomatološkog fakulteta sa klinikama, te Veterinarskog fakulteta.

Važan preduvjet za postizanje rodne ravnopravnosti u visokom obrazovanju je pravni okvir, pa se u novom zakonu o visokom obrazovanju Kantona Sarajevo (KS) planira uključiti i rodna perspektiva. Akademske direktorice UNIGeRC-a v. prof. dr. Zilka Spahić Šiljak i v. prof. dr. Jasna Kovačević su u ponedjeljak, 30. maja 2022., posjetile ministricu prof. dr. Aleksandru Nikolić i pomoćnicu ministrice Azru Ivazović s prijedlozima integriranja rodne ravnopravnosti u novi zakon.

U sklopu aktivnosti Vijeća za rodnu ravnopravnost UNSA i Univerzitetskog gender resursnog centra (UNIGeRC), 30. i 31. maja 2022. počele su edukacije za nenastavno osoblje pod nazivom „Rodno osviještene politike na organizacionim jedinicama Univerziteta u Sarajevu“. Prve dvije edukacije je vodila prof. dr. Jasna Kovačević, profesorica na Ekonomskom fakultetu Univerziteta u Sarajevu i koordinatorica Vijeća za rodnu ravnopravnost UNSA-e. Prva edukacija se održala 30.05.2022, i na njoj su učestvovale predstavnice/i sa Ekonomskog fakulteta, Fakulteta političkih nauka, Fakulteta sporta i tjelesnog odgoja, Fakulteta za kriminalistiku, kriminologiju i sigurnosne studije, Pravnog fakulteta i Filozofskog fakulteta. Druga edukacija se održala 31.05.2022. godine, i na njoj su učestvovale predstavnice/i sa Fakulteta islamskih nauka, Katoličkog bogoslovnog fakulteta, te Pedagoškog fakulteta.

Naučno-stručna konferencija „Rodna ravnopravnost na univerzitetima: teorijske perspektive, institucionalno djelovanje i društveni angažmanˮ održana je 26. i 27. maja 2022. godine na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Banjoj Luci. Tokom ove konferencije, na kojoj je prisustvovao i prorektor za materijale i ljudske resurse Univerziteta u Banjoj Luci prof. dr Dalibor Kesić, učesnici su predstavili naučna istraživanja, objavljene radove, projekte iz okvira rada nevladinih organizacija. Osim promovisanja nauke u zajednici i saradnje univerziteta i civilnog društva, cilj događaja bio je i edukacija akademskog, administrativnog osoblja i studenata. Konferenciju je organizovao Institut za humanističke i društvene nauke Filozofskog fakulteta, uz podršku Savjetodavnog odbora za rodnu ravnopravnost na Univerzitetu u Banjoj Luci. Suorganizator konferencije je Transkulturna psihosocijalna obrazovna (TPO) fondacija iz Sarajeva, a u okviru projekta Uvođenje rodno osviještenih politika u visoko obrazovanje (University and Gender Mainstreaming – UNIGEM).

PIUIS (Program za interdisciplinarni učene i istraživanje (engl. PILAR Proram for Interdsiciplinary Learning and Research) TPO Fondacije je u maju 2022 godine okupio studente i studentice Univerziteta u Zenici u Srebrenici s ciljem suočavanja sa prošlošću u okviru zajedničkog projekta Kultura sjećanja. Voditeljice prof.dr. Edisa Gazetić, Dr. Amra Delić i Dr. Melina Sadiković su vodile interdisciplinarne učionice u okviru kojih se tematiziralo selektivno pamćene i politiziranje sjećanja.

U sklopu aktivnosti Vijeća za rodnu ravnopravnost UNSA i Univerzitetskog gender resursnog centra (UNIGeRC), organizuju se edukacije pod nazivom „Rodno osviještene politike na organizacionim jedinicama Univerziteta u Sarajevu“, koja će se tokom maja i juna održavati u Centru za interdsiciplinarne studije UNSA „Prof.dr. Zdravko Grebo“, Zmaja od Bosne 8, Kampus UNSA. Edukacija je namijenjena nenastavnom osoblju, posebno šeficama/šefovima studentskih službi, pravnicima/pravnicama i sekretarkama/sekretarima fakulteta i drugih organizacionih jedinica Univerziteta u Sarajevu kako bi im se predstavile osnove koncepta rodno zasnovanog nasilja i diskriminacije, sa fokusom na seksualno uznemiravanje, te kako bi se upoznali sa dokumentima i institucionalnim mehanizmima koje fakulteti i Univerzitet mogu koristiti kako bi sve svoje zaposlene, kao i studente i studentice, zaštitili od različitih vidova rodno zasnovanog nasilja.

“Uprkos strahu i tišini: univerziteti protiv nasilja” naziv je međunarodne konferencije koja je bila organizovana 06. i 07. maja 2022. godine u Rektoratu Univerziteta u Sarajevu. Tokom dva konferencijska dana, više od 70 bosanskohercegovačkih, regionalnih i međunarodnih naučnica i naučnika diskutovalo je o brojnim temama vezanim za rodna pitanja u širokoj oblasti visokog obrazovanja. Tokom dva dana, a kroz 8 paralelnih panela, predstavljeno je preko 30 radova autorica i autora iz Bosne i Hercegovine, Crne Gore, Hrvatske, Slovenije, Srbije te Austrije i Ujedinjenog Kraljevstva. Konferenciju je otvorilo predavanje prof. dr. Kirsten Campbell (Goldsmiths, University of London, UK) o temi nasilja kao feminističkom problemu – proizvodnja znanja o seksualnom i rodno zasnovanom nasilju.

Međunarodna konferencija “Uprkos strahu i tišini: univerziteti protiv nasilja” održat će se 06. i 07. maja 2022. godine u Rektoratu Univerziteta u Sarajevu i okupit će bosanskohercegovačke, regionalne i međunarodne naučnice i naučnike koji istražuju rodna pitanja u oblasti visokog obrazovanja. Tokom konferencije upriličit će se i posebna izlaganja četiri profesorice iz Austrije, Hrvatske i Ujedinjenog Kraljevstva.

Rektorat Univerziteta u Sarajevu
06. – 07.05.2022.

U ponedjeljak 28. 03. 2022. u zgradi Centra za interdisciplinarne studije Univerziteta u Sarajevu „Prof. dr. Zdravko Grebo“ svečano je otvoren Univerzitetski gender resursni centar (UNIGeRC). Na otvaranju su govorili: Rektor Univerziteta u Sarajevu prof. dr. Rifat Škrijelj, direktor Centra za ljudska pravaUniverziteta u Sarajevu prof. dr. Nedžad Korajlić, direktorica TPO Fondacije v. prof. dr. Zilka Spahić Šiljak, prof. dr. Jasna Kovačević koordinatorica Vijeća za rodnu ravnopravnost Univerziteta u Sarajevu, kao i koordinatorica Univerzitetskog gender resursnog centra, mr.sci. Jasmina Čaušević.

Uvođenje rodno osviještenih politika je proces u kojem treba da učestvuju svi akteri univerzitetske zajednice a da bi se pripremili za to, važno je da uče iz iskustva drugih. U periodu od 14. do 17. marta 2022. godine realiziran prvi trening za koordinatore/ice vijeća, savjetodavnih odbora, gender centara i kancelarija za rodnu ravnopravnost, kao i univerzitetsko osoblje u sklopu u sklopu projekta „Uvođenje rodno osviještenih politika u visoko obrazovanje“ (UNIGEM). Trening su vodile Daria Glavan Šćulac i Ana Tomaško Obradović iz Ureda Rektorice Sveučilišta u Rijeci, Jasmina Husanović sa Univerziteta u Tuzli, Jasmina Čaušević sa Univerzitetskog gender resursnog centra (UNIGeRC) i Zilka Spahić Šiljak iz TPO fondacije.

U periodu od 22-23. marta, 2022. godine održan je drugi modul edukacije SAPERE BH (Filozofija za djecu – P4C) za 29 nastavnika/ca razredne nastave Kantona Sarajevo. TPO fondacija, u saradnji s Institutom SAPERE iz Velike Britanije, u posljednje četiri godine dodatno obrazuje nastavno osoblje osnovnih i srednjih škola te univerziteta za primjenu metoda kritičkog mišljenja (P4C) u nastavnom procesu.

Radno mjesto: koordinator_ica Univerzitetskog gender resursnog centra / puno radno vrijeme
Datum početka: 01. aprila 2022.
Trajanje: 12 mjeseci (uz mogućnost produljenja angažmana)
Mjesto: Sarajevo, Bosna i Hercegovina (BiH)


Kliknite ovdje da preuzmete dokument.

U Hotelu Europe, u Sarajevu, dana 09. marta, 2022. održana je promocija knjige „Nasilje nad trudnicama u Bosni i Hercegovini: porodica, zdravstveni sistem i radni odnosi“ autora dr. sc. Zlatana Hrnčića. Izdavač knjige je TPO Fondacija, a njena promocija je održana u sklopu projekta Uvođenje rodno osviještenih politika u visoko obrazovanje (UNIversity and Gender Mainstreaming – UNIGEM) koji finansijski podržava Ambasada Ujedinjenog Kraljevstva.

Žene su većina, ali su i dalje nevidljive u mnogim oblastima, od politike, biznisa, do sporta i umjetnosti. U povodu Međunarodnog dana žena TPO Fondacija je 10.03.2022 organizirala panel diskusiju "(Ne)vidiljive žene" na kojoj su kao panelistice učestvovale prof.dr. Jasmina Husanović sa Univerziteta u Tuzli, Chantal Felder iz Svicarske ambasade u Sarajevu i Sabine Kerntahller iz Austrijske ambasade u Sarajevu

Pozivamo sve zainteresovane na promociju knjige "Nasilje nad trudnicama u Bosni i Hercegovini: porodica, zdravstveni sistem i radni odnosi" koja će se održati 09.03.2022. u 17:30h, u hotelu Europe (Vladislava Skarića 5, 71 000 Sarajevo).
Autor knjige je dr sc. Zlatan Hrnčić, a promotori_ce su:
prof. dr. Zilka Spahić Šiljak,
prof. dr Dželal Ibraković,
Aida Džaferović, Udruženje trudnica i mama - TIM.


Više o publikaciji možete pročitati ovdje.

TPO fondacije traži osobu (dizajner/developer) ili agenciju za dizajniranje navedenih internetskih stranica.

Kliknite ovdje da preuzmete dokument.

U periodu od 24-25. februara, 2022. godine, realizovan je dvodnevni trening u okviru programa SAPERE BH – Filozofija za djecu (P4C) u Sarajevu. Učesnici_e treninga su bili 40 nastavnika_ca razredne nastave, prema odabiru Ministarstva za odgoj i obrazovanje Kantona Sarajevo.

Dana 15.02.2022 potpisan je sporazum o saradnji između TPO Fondacije u Sarajevu i Srednje medicinske škole Sarajevo. Sporazum su potpisale program direktorica TPO Fondacije v. prof. dr. Zilka Spahić Šiljak i direktorica Srednje medicinske škole Sarajevo profesorica Sadina Kešo.

TPO Foundation (Transcultural Psychosocial Educational Foundation) advocates for gender equality, dialogue and peace through partnership of civil society, academic institutions and government. It stands for freedom of consciousness and thought, regardless of identity or affiliation

Click here to download TOR

Globaliziranje svijeta nosi i globalne izazove a među njima su i različite vrste ksenofobije koje podstiču animozitete, strahove i konflikte. Jevrejsko kulturno – prosvjetno i humanitarno društvo “La Benevolencija” i TPO Fondacijom iz Sarajeva, a uz podršku Vijeća Evrope implementirali su projekat “Borba protiv antisemitizma, islamofobije i ksenofobije u javnom obrazovnom sistemu” u tri srednje i tri osnovne škole na području opštine Stari Grad u period od 01.11.2021. do 25.02.2022. godine. Radionice su vodili: prof.dr. Zilka Spahić Šiljak, Dr. Muhamed Velagić, Dr. Eli Tauber,Vladimir Andrle i Igor Bencion Kožemjakin.

U okviru projekta UNIGEM (UNIversity and Gender Maninstreaming), a povodom kampanje „16 dana aktivizma“ studenti_ce Univerziteta Donja Gorica u Crnoj Gori realizovali su niz aktivnosti

Datum: 06. – 07. maja 2022. godine
Mjesto: Sarajevo, Bosna i Hercegovina
Mjesto održavanja: Centar za interdisciplinarne studije, Univerzitet u Sarajevu (UNSA)
Organizatori: TPO fondacija i Univerzitet u Sarajevu (UNSA)
Rokovi:

• Sažetak: 10. marta 2022.
• Kompletan rad: 30. aprila 2022.
  Prijave i radove slati na e-adresu: unigemconference2022@tpofond.org

KLIKNITE ISPOD DA PREUZMETE POZIV
BOS | ENG

Povodom obilježavanja svjetske kampanje „16 dana aktivizma“, a u okviru projekta UNIGEM, Savjetodavni odbor za rodna pitanja Internacionalnog Univerziteta Burch organizovao je nekoliko radionica za više od 150 studenata_ica na temu rodno zasnovanog nasilja, njegovih individualnih i društvenih učinaka, te mogućnosti pronalaska podrške i resursa sa ciljem njegovog suzbijanja.

U okviru projekta University and gender mainstreaming (UNIGEM) grupa studenata i studentica Sveučilišta u Mostaru organizovala je niz aktivnosti i time obilježila svjetsku kampanju „16 dana aktivizma“.

Imamo li odvažnosti propitivati vlastita vjerovanja, svjetonazore i prakse? Imamo li snage ustati protiv strukturalnog nasilja koje provode patrijarhalne institucije kako sekularne, tako i religijske? Jesmo li spremni čuti drugačiju perspektivu i omogućiti da se uvaži drugačije mišljenje - makar se i ne slagali s njim? Jesmo li spremni uvažiti ljudsku slobodu i pravo osobe da vjeruje ili ne vjeruje, da pita, sumnja i traga za odgovorima? Može li se biti feminist/ica i vjernik/ca?

Na osnovu Memoranduma o saradnji u okviru projekta University and gender mainstreaming (UNIGEM) koji je potpisan dana 06.10.2021. godine između Univerziteta u Sarajevu i Transkulturne psihosocijalne obrazovne fondacije (TPO) na 44. redovnoj sjednici Senata Univerziteta u Sarajevu održanoj dana 22.12.2021. godine usvojen je Gender akcioni plan (GAP) odnosno Plan rodne ravnopravnosti za period 2022 – 2023 godine na Univerzitetu u Sarajevu.

Na osnovu Memoranduma o saradnji u okviru projekta University and gender mainstreaming (UNIGEM) koji je potpisan dana 06.10.2021. godine između Univerziteta u Banja Luci i Transkulturne psihosocijalne obrazovne fondacije (TPO), Senat Univerziteta u Banja Luci je na svojoj 75. sjednici, održanoj dana 23.12.2021. godine usvojio Gender akcioni plan (GAP) odnosno Plan rodne ravnopravnosti na Univerzitetu u Banjoj Luci.

Na osnovu Memoranduma o saradnji u okviru projekta University gender mainstreaming (UNIGEM) koji je potpisan dana 06.10.2021. godine između Univerziteta u Istočnom Sarajevu i Transkulturne psihosocijalne obrazovne fondacije (TPO), Senat Univerziteta u Istočnom Sarajevu je na sjednici održanoj dana 30.11.2021. godine usvojio Gender akcioni plan (GAP) odnosno Plan rodne ravnopravnosti na Univerzitetu u Istočnom Sarajevu.

Na osnovu Memoranduma o saradnji u okviru projekta University gender mainstreaming (UNIGEM) koji je potpisan dana 06.10.2021. godine između Sveučilišta Hercegovina i Transkulturne psihosocijalne obrazovne fondacije (TPO) na sjednici Senata Sveučilišta Hercegovina održanoj dana 22.12.2021. godine usvojen je Gender akcioni plan (GAP) – Plan rodne ravnopravnosti na Sveučilištu Hercegovina.

Na osnovu Memoranduma o saradnji u okviru projekta University gender mainstreaming (UNIGEM) koji je potpisan dana 06.10.2021. godine između Internacionalnog univerziteta Travnik u Travniku i Transkulturne psihosocijalne obrazovne fondacije (TPO) na sjednici Senata Internacionalnog univerziteta Travnik u Travniku održanoj dana 30.11.2021. godine Odlukom broj: V01-01-07-01/21 usvojen je Gender akcioni plan (GAP) – Plan rodne ravnopravnosti na Internacionalnom univerzitetu Travnik u Travniku.

Na osnovu Memoranduma o saradnji u okviru projekta University and gender mainstreaming (UNIGEM) koji je potpisan dana 06.10.2021. godine između Univerziteta „Džemal Bijedić“ u Mostaru i Transkulturne psihosocijalne obrazovne fondacije (TPO) na sjednici Senata Univerziteta „Džemal Bijedić“ u Mostaru održanoj dana 29.12.2021. godine usvojen je Gender akcioni plan (GAP) odnosno Plan rodne ravnopravnosti na Univerzitetu „Džemal Bijedić“ u Mostaru.

U okviru projekta University and gender mainstreaming, a povodom kampanje „16 dana aktivizma“ Studentski zbor Sveučilišta u Rijeci održao je tribinu o ekonomskim nejednakostima i menstrualnom siromaštvu pod naslovom „Ciklus 28“ čime je obilježn početak studentskog projekta „UNIRI Stvari“ za smanjivanje ekonomskih nejednakosti osiguravanjem higijenskih potrepština na Sveučilištu u Rijeci i osvješćivanju važnosti reproduktivnog i menstrualnog zdravlja u zajednici.

Učenici IV3 razreda JU Treće gimnazije u Sarajevu su zajedno sa profesoricom sociologije Đuldinom Kurtović, obilježili kampanju „16 dana aktivizma protiv rodno zasnovanog nasilja“. Učenici su Koristili materijal koji zagovara međusobno poštovanje, uzajamnost, ravnopravnost i toleranciju, i to prije svega, iz djela „Svjetski etos“ i „Graditeljice mira“ (autora Alena Kristića).

Dana 7.12.2021. godine realizirana je radionica sa učenicima prvog razreda Richmond Park International Secondary School u Sarajevu povodom kampanje "16 dana aktivizma protiv rodno zasnovanog nasilja". U uvodnom dijelu radionice učenici su izabrali po jedno, prethodno pripremljeno, pitanje vezano za međusobne odnose i poštovanje. Učenici i učenice su kratko razgovarali o ovim pitanjima. Nakon toga su učenici pogledali video snimak čije su autorice i autori članovi radionica scenskih umjetnosti Bošnjačkog omladinskog kulturnog udruženja “Velenje” u saradnji sa Udrugom SOS telefon za žene i djecu - žrtve nasilja.

Visok stepen prisutnosti nasilja u našem društvu, ali i zastupljenost vršnjačkog i rodno – zasnovanog nasilja pred škole, kao odgojno-obrazovne ustanove, postavlja veoma odgovorne zadaće sa ciljem prevencije ovih pojava. Prevencija nasilja jedan je od ključnih izazova sa kojim se obrazovni sistem suočava stoga su neophodne planirane i koordinirane aktivnosti kako bi se što uspješnije pristupilo ovom problemu.

Koordinatorice Alma Ahmethodžić i Edita Teparić su u okviru projekta STOP rodno zasnovanom nasilju i diskriminaciji čije aktivnosti se realizuju kroz ETOS inicijativu TPO Fonacije u Sarajevu 23.11.2021. sa početkom u 20:00 sati realizirale predavanje na temu: Budimo odgovorni prijavimo i osudimo rodno zasnovano nasilje.

U Gimnaziji "Visoko" su povodom kampanje „16 dana aktivizma protiv rodno zasnovanog nasilja“ realizirane dvije radionice sa koordinatoricom i profesoricom Bosanskog jezika i književnosti Razijom Šahinović. Prva radionica je održana u četvrtak 2. decembra sa trećim razredom jezičkog izbornog područja. Učenice i učenici su propitivali temu rodne (ne)ravnopravnosti u jeziku. Kroz opuštenu atmosferu i neformalnu konverzaciju o rodnoj i spolnoj diskriminaciji stavili su akcenat na bosanski jezik, greške pri pisanju u oficijalnim čitankama koje se koriste u školama i brojnim medijskim sadržajima te kroz različita svjetska književna djela ukazali na rodnu i spolnu nejednakost.

Klasična franjevačka gimnazija se i ove godine pridružila kampanji „16 dana aktivizma protiv rodno zasnovanog nasilja“, koja se obilježava u preko 1.700 organizacija, u više od 100 država i koja obuhvata važne međunarodne datume koji povezuju žene, nasilje i ljudska prava.U tom kontekstu je u četvrtak 2.12.2021. u Franjevačkoj klasičnoj gimnazijii, pod vodstvom prof. Dragane Koprivica, održana radionica pod nazivom „Rodna neravnopravnost“. Učenici su prvo pogledali film o rodnoj neravnopravnosti, stereotipima i diskriminaciji, a zatim kritički propitivali primjere rodne neravnopravnosti u vlastitoj sredini i šire te razgovarali o društvenim normama i načinu na koji one utječu na generalizaciju rodne neravnopravnosti, ističući važnost obrazovanja u sprečavanju rodne neravnopravnosti.

Pod motom progeldaj kojim TPO fondacija uz podršku Ambasade Ujedinjeno Kraljevstva u Bosni i Hercegovini obilježava “16 dana aktivizma” profesorica Elmana Cerić je sa učenicima IV1 razreda organizirala radionicu s ciljem podizanja svijesti učenika o nasilju i diskriminaciji nad ženama. Učenici su dobili zadatak da u grupama istraže ovu temu i prikupe statističke i druge podatke, koje su potom analizirali i tokom radionice predstavili ostatku razreda. Učenici su imali priliku raspravljati o tome u kojoj mjeri je nasilje nad ženama prisutno i prepoznato u različitim sferama društvenog života - od porodice, medija, politike, obrazovanja i znanosti te koji su uzroci poražavajuće statistike do koje su došli, nudeći potom i vlastita rješenja problema.

Knjiga Nasilje nad trudnicama u Bosni i Hercegovini – porodica, zdravstveni sistem i radni odnosi namijenjena je stručnoj i naučnoj zajednici, ali i svim drugim zainteresovanim stranama koje imaju cilj doprinijeti kreiranju kvalitetnijeg društvenog okruženja za planiranje porodice, unapređenju reproduktivnog zdravlja žena i socijalnih politika u Bosni i Hercegovini. U ovom radu se povezuju uzročno-posljedični faktori trudnoće, intimnih partnerskih odnosa, očekivanja društva i definisanje uslova za usklađivanje poslovnog i privatnog okruženja. Stavljen je fokus na prepreke koje imaju žene definisane činjenicom da su one te koje su kroz trudnoću podložne faktorima rizika za nasilne obrasce ponašanja u okviru zdravstvenog sistema, radnih odnosa i intimnih partnerskih odnosa.

U sklopu kampanje „16 dana aktivizma protiv rodno zasnovanog nasilja“, a u okviru projekta UNIGEM  grupa studentica i studenata Univerziteta u Tuzli je kroz različite aktivnosti pružila doprinos. Studentice i studenti sa tri fakulteta Univerziteta u Tuzli su osmislili i realizovali aktivnosti

Četvrti i ujedno posljednji ovogodišnji Sokratov kafe održan 20. decembra, 2021. U čitaonici Filozofskog fakulteta Univerziteta u Banja Luci, simbolično je završen temom „Dijalog“. U uvodnom dijelu teme, najvažniji problem dijaloga, koji podrazumijeva dolaženje do rješenja putem klasične dijalektike (teze i antiteze), postavljen je kroz odnos različitog korištenja same dijalektike u sokratovskoj ili sofističkoj formi. Kao što su u antička vremena sofisti prouzrokovali probleme zbog svoje retorike, koja nije podlijegala etičkim principima, danas takođe svjedočimo o raznim problemima koji su nastali upravo iz toga što je govor prestao da iskazuje ono što jeste, već postaje izraz neistine, koja sa sobom nosi neki lični interes. Tek kada dijalogu (retorici, odnosno, govorništvu u najširem smislu) vratimo istinitost, moguće je ostvariti jednu zdravu i potrebnu komunikaciju sa drugima.

Na Filozofskom fakultetu u Zenici u petak, 17. decembra održana je još jedna debatna diskusija u okviru ovogodišnjeg programa „Sokratovi kafei“ koju je vodio kulturolog i vršnjački edukator Elmin Fehrić.

U okviru projekta UNIGEM (University and gender mainstreaming) studenti/ce Univerziteta u Banja Luci su obilježili kampanju ,,16 dana aktivizma“. Aktivnosti su uključivale održavanje debate, radionice i javne debate na teme: „Rodne ravnopravnosti“ i „Nasilja nad ženama“. Aktivnosti su uključivale učešće: studenata/ica i saradnika/ca banjalučkog Univerziteta, učenika/ca srednjih škola, članova/ica Crvenog krsta Banja Luka i stručnih saradnika/ca institucije Ombudsmena BiH. Glavni cilj aktivnosti bio je detaljnije upoznavanje javnosti sa problemima „rodne ravnopravnosti“ i „nasilja nad ženama“ kroz debatne aktivnosti.

Uvođenje rodno osviještenih politika u visoko obrazovanj - UNIGEM je projekat u kojem su doprinijeli  i studenti/ce Univerziteta u Zenici. Glavni cilj aktivnosti bio je potaknuti zainteresovanost i razgovor o mnogobrojnim problemima koji postoje u široj zajednici, a koji doprinose razvoju rodno zasnovanog nasilja. Povodom kampanje ,,16 dana aktivizma“ studenti/ce su realizovali niz aktivnosti:

Na Filozofskom fakultetu u Zenici u petak, 10. decembra održana je debatna diskusija u okviru ovogodišnjeg programa „Sokratovi kafei“. Ovu zanimljivu formu tematskih disusija, kao dio redovnih programsko-nastavnih aktivnosti, i ove akademske godine organiziraju Odsjek za kulturalne studije Filozofskog fakulteta Univerziteta u Zenici u saradnji sa partnerima/cama iz TPO fondacije Sarajevo. Programska forma „Sokratovi kafei“ je zamišljena kao dijalog između studenata/ica kroz koji slobodno iskazuju svoja mišljenja o aktualnim društvenim temama i problemima koji su, prevashodno povezani sa kulturom i situacijom u Bosni i Hercegovini. Nastavnici/e imaju ulogu moderatora/ica i svojevrsnih uvodničara koji predstavljaju teme o kojima će se razgovarati.

Kritičko mišljenje je kognitivni proces racionalnog i analitičkog ispitivanja stvarnosti i svijeta, kao jedan način dolaska do istine. Kritičko razmišljanjedjeluje pažljivim pregledom, procjenom i analizom teme ili materije, tako da nakon razmatranja i suprotstavljanja rezultata svojih promatranja primjenjuju objektivno stajalište. Ono je vještina neophodna u 21. stoljeću.

U okviru projekta UNIGEM  na Univerzitetu  „Džemal Bijedić“ u Mostaru održana je radionica na temu „Diskriminacija na osnovu rodne pripadnosti“ koja se odvijala u prostorijama Ekonomskog fakulteta. Učešće na radionici je uzelo 20 studenata/ica. Radionicu su održali studenti/ce:  Amina Kotlo, Kenan Pirija, Adnan Potur i Amer Halilović.

U okviru University and Gender Mainstreaming (UNIGEM) projekta, a povodom kampanje „16 dana aktivizma protiv rodno zasnovanog nasilja“ studentski zbor Sveučilišta Hercegovina, u suradnji sa TPO fondacijom i uz podršku Ambasade Ujedinjenog Kraljevstva Velike Britanije i Sjeverne Irske u Bosni i Hercegovini organizirao je studentske aktivnosti u vidu serije interaktivnih radionica i umjetničkog performansa.

Treći Sokratov kafe, na Internacionalnom Burč univerzitetu, održan je 09. 12. 2021. Još jedan izuzetno uspješan i veoma posjećen kafe, koji je otvoren videom „On okom, a ti kćeri skokom“, kao stimulusom,  posvećenim borbi protiv rodno zasnovanog nasilja. U tom duhu, učesnici i učesnice kafea su imali priliku da propituju veoma, prisutnu pojavu kojom je facilitirala profesorica Azra Ahmić.

Učesnici i učesnice su se složili, na posljednjim Sokratovim kafeima u ovoj sezoni, da je nasilje u porastu. Diskusija se kretala u smjeru uzroka nasilničkog ponašanja. Barem kada je ovaj dijalog u pitanju, uzrok je detektiran u bračnim odnosima, ali i u odgojnim modelima koji su u BiH rašireni, a koji njeguju „kulturu šutnje“.

U srijedu (8.12.2021) u Coffee Time u Tuzli je održan pretposljednji ovogodišnji Sokratov kafe. Sa facilitatoricom Amelom Jusufović učesnici/e su razgovarali na temu "Rodna ravnopravnost". Pitali su se, između ostalog, koliko je rodna neravnopravnost zapravo naučeno ponašanje, te da li je i u kom obimu rodna ravnopravnost moguća. Učesnici i učesnice su još jednom potvrdili da im je koncept Sokratovih kafea izuzetno zanimljiv, te se raduju budućim sličnim susretima. Opći zaključak susreta je bio da rodna neravnopravnost šteti svima, te da je zadaća svih nas da kroz dijalog i osnaživanje potičemo rodnu ravnopravnost i jednake šanse u svim poljima.

Umjetnički performans pod nazivom „Žene u muzici“ održan je 06.12.2021 u koncertnoj Sali Muzičke akademije Univerziteta u Istočnom Sarajevu. Performans se sastojao iz dva dijela – predavanja i koncerta. U prvom dijelu kroz predavanje, video i audio snimke, prikazano je stvaralaštvo, biografije, okolnosti pod kojima su stvarale i prerasude sa kojima su se susretale znamenite žene kompozitorke (Hildegarda, Klara Šuman, Fani Mendelson, Ljudmila Frajt, Ljubica Marić, Isidora Žebeljan...), kao i poznate operske umjetnice (Marija Kalas). Studenti/ce Muzičke akademije (Azra Halitović, Andrej Gradina i Milena Nikolić) zainteresovali su publiku podacima koji nisu opštepoznati, a govore mnogo o položaju žena u društvu koji se mijenjao kroz različite istorijske i društvene okolnosti, sa osvrtom na muzičku umjetnost.

Odsjek za kulturalne studije Filozofskog fakulteta Univerziteta u Zenici i u akademskoj 2021/2022. godini nastavlja uspješnu saradnju sa partnerima iz TPO fondacije iz Sarajeva. Studenti/ce svih godina studija (ukupno 18) učestvovali su u prvoj debatnoj radionici zamišljenoj kao prostor za slobodnu razmjenu mišljenja o temama koje se direktno tiču mladih u Bosni i Hercegovini.

U okviru UNIGEM (University and gender mainstreaming) projekta održane su tri radionice na SSSTu (Sarajevo School of Science and Technology) za studente i studentice Studija informatike, a u susret kampanji 16 dana aktivizma. Voditeljica prve radionice je bile prof. dr. Jasminka Hasić Telalović, a radionici je psisustvovalo ukupno 64 učesnika/ce.

Nakon vrlo uspješna tri Sokratova kafea, četvrti i ujedno i posljednji Sokratov kafe u ovoj akademskoj godini, na Internacionalnom Burč Univerzitetu u Sarajevu, održan je 16.12.2021. godine i okupio je studentice i studente iz Sarajeva, koje_i su Sokratovom metodom propitivali pitanja vezana za rodnu ravnopravnost.

Odsjek za kulturalne studije Filozofskog fakulteta Univerziteta u Zenici i u akademskoj 2021/2022. godini nastavlja uspješnu saradnju sa partnerima iz TPO fondacije iz Sarajeva. Studenti/ce svih godina studija (ukupno 18) učestvovali su u prvoj debatnoj radionici zamišljenoj kao prostor za slobodnu razmjenu mišljenja o temama koje se direktno tiču mladih u Bosni i Hercegovini.

Na Filozofskom fakultetu u Zenici u petak, 3. decembra održana je i druga debatna diskusija u okviru ovogodišnjeg programa „Sokratovi kafei“. Ovu zanimljivu formu tematskih disusija, kao dio redovnih programsko-nastavnih aktivnosti, i ove akademske godine organiziraju Kulturalne studije Univerziteta u Zenici u saradnji sa partnerima iz TPO fondacije Sarajevo. „Sokratovi kafei“ su zamišljeni kao prostor za slobodnu razmjenu mišljenja o temama koje se direktno tiču mladih u Bosni i Hercegovini.

Drugi po redu Sokratov kafe u akademskoj 2021/2022. godini, je održan u četvrtak, 02.12.2021. godine na Internacionalnom Burch univerzitetu, a pod pokroviteljstvom TPO fondacije iz Sarajeva. Još jedan nevjerovatno dinamičan i interesantan dijalog, okupio je i ovoga puta studente i studentice, ali i nekolicinu profesora za Univerziteta, koji su raspravljali na temu interkulturalnosti. Kafeom je facilitirao assist. Adem Olovčić, a diskutovalo se o migrantskoj krizi i migrantima općenito iz perspektive interkulturalnosti.

Na drugom Sokratovom kafeu 06. decembra, 2021. godine na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Banja Luci razgovaralo se o konceptu interkulturalnosti. Učesnici su se ukratko upoznali sa historijskim promjenama koje su vodile ka novom konceptu društvenog djelovanja koji postaje nužnost.

Tema trećeg ovogodišnjeg Sokratovog kafea u Banja Luci nosila je naziv ,,Rodno zasnovano nasilje“. Kafe je održan 13. decembra, 2021. u čitaonici Filozofskog fakulteta Univerziteta u Banja Luci, a moderirala je Andrea Slijepčević, apsolventkinja s Odsjeka za filozofiju na Filozofskom fakultetu u Banjoj Luci.

Posljednji ovogodišnji Sokratov kafe u Tuzli je održan 13.12.2021, u kafiću Galerija Mandžić a na kojem se sa facilitatoricom Dinom Bajrektarević razgovaralo na temu “Rodno zasnovano nasilje”.

Drugi po redu Sokratov kafe u akademskoj 2021/2022. godini, je održan u četvrtak, 02.12.2021. godine na Internacionalnom Burch univerzitetu, a pod pokroviteljstvom TPO fondacije iz Sarajeva. Još jedan nevjerovatno dinamičan i interesantan dijalog, okupio je i ovoga puta studente i studentice, ali i nekolicinu profesora za Univerziteta, koji su raspravljali na temu interkulturalnosti.

Drugi po redu Sokratov kafe u akademskoj 2021/2022. godini, je održan u četvrtak, 02.12.2021. godine na Internacionalnom Burch univerzitetu, a pod pokroviteljstvom TPO fondacije iz Sarajeva. Još jedan nevjerovatno dinamičan i interesantan dijalog, okupio je i ovoga puta studente i studentice, ali i nekolicinu profesora za Univerziteta, koji su raspravljali na temu interkulturalnosti.

Na prvom ovogodišnjem Sokratovom kafeu u Tuzli održanom 17.11.2021., diskutovalo se na temu ‘Interkulturalnost’. Kvalitetu dijaloga na Sokratovom kafeu doprinijeli su, pored facilitiranja facilitatorice Amele Jusufović, iskustva dugogodišnjih volontera u radu sa osobama u tranzitu, kao i iskustva naših sagovornika iz Pakistana i Palestine.

Da li je govor mržnje, sloboda govora – pitanje je koje su Sokratovskom metodom propitivali studenti i studentice Internacionalnog Burch univerziteta u Sarajevu.

Na Univerzitetu u Novom Sadu, studenti_ce su organizovali tri javne tribine. Aktivnosti su realizovane u sklopu projekta University and gender mainstreaming (UNIGEM), a povodom kampanje „16 dana aktivizma“.

Radionica na temu Informiranje i upoznavanje s kampanjom 16 dana aktivizma održana je na Filozofskome fakultetu Sveučilišta u Mostaru 22.11. 2021. Na radionici je sudjelovalo 30 studenata/ica psihologije, od kojih je 4 iskazalo interes za aktivnim uključivanjem u projekt.

Na predposljednjem susretu Sokratovi kafea 29.11.2021., uz sjajno fascilitiranje Elme Hadžić, studentice I ciklusa studija Psihologija i sociologija sa Nastavničkog fakulteta Mostar obrađivala se tema Rodne ravnopravnosti. Ukupno je učestvovalo 12 studenata i studentica, a susret se održao u Vinyl kafiću Mostar.

Sokratov kafe na temu Rodne ravnopravnosti održan je u ponedjeljak, 29. novembra 2021. godine u čitaonici Filozofskog fakulteta u Banjoj Luci. 

Transkulturalna psihosocijalna obrazovna fondacija (TPO) i Univerzitet „Džemal Bijedić“ u Mostaru, u okviru projekta „University and gender mainstreaming“ (UNIGEM), sa ciljem prevencije i borbe protiv rodno zasnovanog nasilja, diskriminacije i seksualnog uznemiravanja te osiguranja integriteta i kvaliteta u visokom obrazovanju, organizovali su za studente/studentice Univerziteta “Džemal Bijedić” u Mostaru radionice “Ljudska prava, rodna ravnopravnost i građanski aktivizam” u petak, 26.11.2021. godine od 10:15 do 13:00 sati u Informatičkoj sali na Ekonomskom fakuletu Univerziteta “Džemal Bijedić” u Mostaru.

University and Gender Mainstreaming (UNIGEM) projekat koji TPO fondacija uz podršku Ambasade Velike Britanije u Bosni i Hercegovini realizira na 17 univerziteta u Bosni i Hercegovini, Srbiji, Hrvatskoj i Crnoj Gori, je u okviru kampanje „16 dana aktivizma protiv rodno zasnovanog nasilja“ panel diskusijom na temu „Muškarci protiv rodno zasnovanog nasilja“ okupio veliki broj zainteresiranih studenata i studentica ali i nastavnog osobla na partnerskim univerzitetima.

Savjetodavni odbor za rodnu ravnopravnost na Univerzitetu u Banjoj Luci u okviru projekta UNIGEM (University and Gender Mainstreaming) organizovao je treću po redu radionicu usmjerenu ka promociji obilježavanja „16 dana aktivizma protiv nasilja nad ženama“.

Postoje različiti oblici rodno uvjetovanog nasilja: fizičko, psihičko, seksualno i ekonomsko nasilje. Procjenjuje se da svaka treća žena u svijetu trpi neki oblik nasilja i to često od osobe iz svoje bliske okoline, najčešće partnera. Takva ponašanja predstavljaju ne samo kršenja prava zlostavljanih žena, već prekršaj i kazneno djelo. Fenomen ekonomskog nasilja nad ženama od strane njihovih intimnih partnera jedan je od najmanje istraživanog oblika nasilja nad ženama u obitelji, ali i u intimnim vezama općenito. Drugu Radionicu za studente Pravnog fakultetu Sveučilišta u Zagrebu u okviru priprema za kampanju “16 dana aktivizma protiv rodno uvjetovanog nasilja” 23. studenoga 2021. održala je doc.dr.sc. Ksenija Klasnić na temu "Ekonomsko obiteljsko nasilje nad ženama: prešućeni fenomen".

Svaki ljudski pokret, izraz lica, položaj tijela i slično predstavlja na određeni način komunikaciju, pa tako je i „nekomuniciranje“ zapravo jedan oblik komuniciranja. Kroz kvalitetnu komunikaciju možemo razumijevati ljudske potrebe, izbjegavati sukobe, aktivno slušati, jasno poslati poruku, motivisati druge za razgovor. Odnosno, dijalog je neizostavan dio svakog kvalitetnog odnosa.

Dana 18.11.2021. godine na Univerzitetu u Tuzli održana je radionica pod nazivom: “Rodna ravnopravnost iz perspektive žena sa invaliditetom” u okviru aktivnosti: „16 dana aktivizma – zašto je važna ova kampanja”, Projekat “University and Gender Mainstreaming (UNIGEM)”.

Treću radionicu NA Univerzitetu u Novom Sadu je održala doc. dr. Karolina Lendak-Kabok 19.11.2021. godine, pod naslovom Rodni aspekt u istraživanju. Predavanje je bilo namenjeno studentima koji još nisu upoznati sa pitanjima rodnih razlika u istraživanju i nauci. Isto se sajstojalo iz tri dijela: uvođenje pojma roda, intersekcionalnost kao teorija i metoda istraživanja i značaj roda u istraživanju. U prvom dijelu studenti/ce su se upoznale sa različitim definicijama roda, sa naglaskom na definiciji roda Evropske komisije. U drugom dijelu upoznali su se sa konceptom intersekcionalnosti i značajom ove teorije u rodnim studijama i istraživanjima.

Treću Zoom radionicu održala je 19. novembra 2021. godine prof. dr. Amila Ždralović sa Pravnog fakulteta u Sarajevu pod naslovom “Feminističke pravne teorije”. Na predavanju se govorilo o feminističkim teorijama prava. Na samom predavanju su se pokušali definasati ključni sporovi, pozicionirati različita stajališta i skicirati razvoj ideje kroz uvijek tek djelomično osvajanje prava. U diskusiji se razgovaralo o tome šta za učesnice/ke znači "biti feministkinja/feminista", koliko su se danas stvari promijenile i koji su ključni problemi savremenog bh.društva.

Drugu po redu radionicu u okviru projekta UNIversity and Gender Mainstreamign (UNIGEM) održala je dr. Milica Kovač Orlandić, 19.11.2021. godine, na Univerzitet Donja Gorica, Podgorica, Crna Gora.

Treću po redu radionicu u okviru projekta UNIversity Gender and Mainstreaming, a u susret kampanji 16 dana aktivizma, održala je dr. Nikoleta Đukanović, 19.11.2021. godine na Univerzitetu Donja Gorica, Podgorica, Crna Gora.

Od redovnih se političkih procesa očekuje i da kontinuirano djeluju na ispravljanju svih nejednakosti, pa i onih rodnih. Činjenica je ipak da djelovanje predstavničkih tijela u tom pogledu može patiti od slabosti i slijepih mjesta, uslijed kojih se položaj ranjivih i neravnopravnih može dodatno pogoršati.

Na Pravnom fakultetu na Palama, 19.11.2021. godine održano je predavanje za studente i studentice o značaju ljudskih prava i rodne ravnopravnosti u savremenom društvu. Predavanje je održao prof.dr Goran Marković, dekan Pravnog fakulteta i član Savjetodavnog odbora Kancelarije za rodnu ravnopravnost Univerziteta u Istočnom Sarajevu. Prisustvovalo je blizu pedeset studenata i studentica Pravnog i Filozofskog fakulteta Univerziteta u Istočnom Sarajevu. Iako je planirano da traje 45 minuta, predavanje je trajalo 70 minuta, zbog velike zainteresovanosti studenata koji su aktivno učestvovali tokom radionice, postavljali pitanja i iznosili svoja mišljenja, koja su veoma inspirativna za mlade ljude koji se dosad nisu sistematski bavili ovom temom.

Drugu radionicu NA Univerzitetu u Novom Sadu je održala dr. Zorana Antnonijević, pod naslovom: Rodno-zasnovano nasilje: koncept, definicije, statistika i politike. Dr Antnonijević je objasnila kako je nasilje je globalni fenomen. Skoro pola miliona ljudi na svetu se svakog minuta nalazi u situaciji stvarnog ili potencijalnog nasilja. I svaka od ovih manifestacija nasilja ima svoju rodnu dimenziju.

Cilj prve radionice u okviru projekta UNIversity Gender and Mainstreaming  bio je predstavljanje UNIGEM projekta studentima različitih univerzitetskih jedinica i studijskih programa, kao i organizacija, osmišljavanje i priprema studenata za aktivnosti koje će sprovoditi u okviru kampanje “16 dana aktivizma”. Radionicu je održala doc. dr Nela Milošević 18.11.2021. godine na Univerzitetu Donja Gorica, Podgorica, Crna Gora.

Koliko studenti i studentice poznaju svoja prava? Imaju li žene i muškarci jednaka prava i u kojim društvenim oblastima? Gdje je granica između nasilja i nenasilja? Na ova i druga pitanja student/ce Sveučilišta Hercegovina 20.11.2021., su tražili odgovore uz predvođenje dr.sc. Martine Primorac, dr.sc. Drage Martinović, mr.sc. Marka-Antonia Brkić i dr.sc. Nataše Šantić. Na svakoj od radionica bile su prisutne grupe od 30+ studenata/ica.

Cilj prve radionice u okviru projekta UNIversity Gender and Mainstreaming  bio je predstavljanje UNIGEM projekta studentima različitih univerzitetskih jedinica i studijskih programa, kao i organizacija, osmišljavanje i priprema studenata za aktivnosti koje će sprovoditi u okviru kampanje “16 dana aktivizma”. Radionicu je održala doc. dr Nela Milošević 18.11.2021. godine na Univerzitetu Donja Gorica, Podgorica, Crna Gora.

Predavanje na temu "Zašto je rodna ravnopravnost korisna za sve" održana je 18.11.2021. na Fakultetu poslovne ekonomije u Bijeljini. Prisutnim studentima kampanju "16 dana aktivizma protiv rodno zasnovanog nasilja " predstavio je član Savjetodavnog odbora Kancelarije za rodnu ravnopravnost Univerziteta u Istočnom Sarajevu, prof.dr Srđan Lalić. Studentima se obratila dekanica prof.dr Vesna Petrović, a predavanje je održala Anja Rajak, viša asistentica na Fakultetu poslovne ekonomije u Bijeljini.

Drugu Zoom radionicu odražala je 17. novembra 2021. godine prof. dr. Valida Repovac Nikšić sa Fakulteta političkih nauka u Sarajevu, pod naslovom “Feminizacija siromaštva”. Prof. Repovac Nikšić zapaža da unazad par godina, radovi studentica i studenata Fakulteta političkih nauka se sve više bave diskriminacijom, nejednakostima u društvu, te posebno nejednakostima proizvedenim socio-ekonomskim faktorima. O feminizaciji siromaštva i nejednakostima na žalost nije dovoljno govoriti samo u okviru dva predmeta koja postoje na Fakultetu političkih nauka, i to na Odsjeku za sociologiju i Odsjeku za socijalni rad.

Drugu Zoom radionicu odražala je 17. novembra 2021. godine prof. dr. Valida Repovac Nikšić sa Fakulteta političkih nauka u Sarajevu, pod naslovom “Feminizacija siromaštva”. Prof. Repovac Nikšić zapaža da unazad par godina, radovi studentica i studenata Fakulteta političkih nauka se sve više bave diskriminacijom, nejednakostima u društvu, te posebno nejednakostima proizvedenim socio-ekonomskim faktorima. O feminizaciji siromaštva i nejednakostima na žalost nije dovoljno govoriti samo u okviru dva predmeta koja postoje na Fakultetu političkih nauka, i to na Odsjeku za sociologiju i Odsjeku za socijalni rad.

Kvalitetna komunikacija je ključ međuljudskih odnosa. ,,Nemoguće je ne komunicirati“ glasi jedan od aksioma teorije ljudske komunikacije koju je opisao psiholog Paul Watzlawick. Kroz Sokratove kafee dijalogiziramo, argumentiramo i rastemo razmjenjujući stavove i mišljenja. Tema drugog po redu Sokratovog kafea u Mostaru bila je ,,Dijalog“.

O izazovima suzbijanja stereotipa i predrasuda govori i čuveni citat Alberta Einsteina ,,Puno je teže razbiti predrasudu nego atom“. Stoga je diskusija o ovoj temi od iznimnog značaja. Prof. dr. Jasna Kovačević, u ponedjeljak, 15. novembra 2021. Godine, održala je prvu od tri Zoom radionice za studente i studentice Univerziteta u Sarajevu, a povodom obilježavanja globalne kampanje 16 dana aktivizma protiv rodno zasnovanog nasilja.

Povodom Međunarodnog dana borbe protiv nasilja nad ženama koji se obilježava 25. novembra, na Univerzitetu u Bihaću su dana 17.11.2021. godine realizirane tri radionice u okviru kampanje "16 dana aktivizma". Tom prilikom su problematizirane teme poput:

Šta je rod, a šta spol? Kako tumačimo biološke karakteristike koje su nam date, a kako one društveno nametnute? Koliko se u ovim oblastima pojavljuju stereotipi i predrasude?; su samo od nekih pitanja na koja su predavač i učesnici/e radionice tražili odgovore. U utorak, 16.11.2021. godine, u amfiteatru Fakulteta političkih nauka Univerziteta u Banjoj Luci održana je prva od tri radionice posvećene obilјežavanju i promociji globalne kampanje „16 dana aktivizma“. Radionice se organizuju u okviru projekta UNIGEM, koji realizuje TPO fondacija u saradnji sa 17 univerziteta iz BiH, Srbije, Hrvatske i Crne Gore, uz finansijsku podršku Ambasade Velike Britanije u BiH.

Informativnu radionicu na temu "16 dana aktivizma protiv rodno zasnovanog nasilja", održala je prof.mr Sandra Ivanović, koordinatorica projekta ispred UIS, na Mašinskom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu 16.11.2021. godine.

Kritičko mišljenje se uči, ali da bi se stekle vještine kritičkog mišljenja važno je imati demokratsko ozračje u kojem svi učesnici imaju slobodu izraziti svoje stavove, argumentirano. Od 12-13.11.2021. godine u Sarajevu je održan završni TOT za grupu nastavnika i nastavnica srednjih škola i univerziteta. Trening su vodile Dragana Koprivica i Elmana Cerić.

Na Univerzitetu u Novom Sadu (UNS) u okviru 16 dana aktivizma održane su tri radionice, koje su promovisale pitanja iz oblasti rodne ravnopravnosti, kao i borbe protiv rodno zasnovanog nasilja.

U okviru projeketa UNIGEM - University and Gender Mainstreaming održane su tri radionice na temu rodne ranvopravnosti i rodno zasnovanog nasilja na Pravnom fakultetu i Fakultetu političkih nauka Univerziteta Crne Gore.

Rodno zasnovano nasilje nije rijetka pojava u našem društvu. Pronalazimo ga u raznim sferama života, pa tako i u partnerskim vezama. Dana 06.11.2021. u prostorijama amfiteatra Internacionalnog Univerziteta u Travniku održane su dvije radionice na temu „16 dana aktivizma – Zašto je važna ova kampanja“.

Otvoreni dijalog i sloboda mišljenja su jedni od principa demokratskog društva. Pravo da primimo informaciju, pravo da iznosimo mišljenje i ne budemo osuđivani na osnovu istog su temeljna prava svakog čovjeka. Kroz Sokratove kafee otvoreno, slobodno i argumentovano dijalogiziramo o društveno aktualnim temama. Održan je prvi Sokratov kafe u Vinyl kafiću, u  Mostaru kojim je moderirala doktorica socioloških nauka, Merima Jašarević. Druženju i diskusiji su prisustvovali studenti i studentice Univerziteta ,,Džemal Bijedić“ u Mostaru, a tema je glasila ,,Interkulturalnost“.

Pozivamo studente i studentice, nastavno i administrativno osoblje da sudjeluju u istraživanju rodne ravnopravnosti u visokom obrazovanju. Ovo istraživanje dio je projekta „Uvođenje rodno osviještene politike u visoko obrazovanje / University and Gender Mainstreaming (UNIGEM)“ te je prvi regionalni projekt ove vrste u koji su uključena sveučilišta iz četiri države: Bosna i Hercegovina, Hrvatska, Srbija i Crna Gora. Istraživanje o rodnim pitanjima se provodi među nastavnim i administrativnim osobljem i studentima/studenticama 18 partnerskih sveučilišta iz navedene četiri zemlje. >> VIŠE